Dit restaurant wil mensen een betere toekomst bieden (en kan daardoor nu opeens een LoopbaanPro Award winnen)

Op papier klinkt het vreemd: een groot horecabedrijf dat kans maakt op een onderscheiding in de loopbaansector. “Toen ik over onze nominatie hoorde, was dat ook mijn eerste reactie”, geeft Ruben de Vries lachend toe – hij is Managing Director bij Kanteen25. Dat hotel en restaurant kan, in de categorie Loopbaancase van het Jaar, aanstaande december wel eens met een LoopbaanPro Award naar huis gaan.

Ruben de Vries

Cooks25: koksopleiding voor statushouders

“Maar toen ik erover nadacht, vond ik onze nominatie eigenlijk heel logisch”, vervolgt hij meteen. En hoor je De Vries nu praten over het genomineerde project? Dan kun je dat alleen maar met hem eens zijn. De doorgewinterde horeca-expert bezigt vakjargon als ‘kweekvijver, ‘derde leerweg’ en ‘hybride vorm’ alsof-ie al decennia meeloopt in de carrièrebegeleiding.

“Eigenlijk is onze nominatie heel logisch”

Het komt allemaal door Cooks25, een programma waarmee statushouders gratis een koksopleiding kunnen volgen. Kanteen25 begon er eind 2019 mee. “Met ons project wordt de afstand die statushouders tot de arbeidsmarkt hebben aanzienlijk verkleind”, vertelt De Vries trots. “En trouwens, het mes snijdt aan twee kanten. Aan koks is op dit moment immers een groot gebrek. Door statushouders in het vak op te leiden, schieten we dus niet alleen die groep te hulp, maar ook horecaondernemingen.”

Zorgvuldig ingericht programma

Dat Cooks25 nu is genomineerd voor een LoopbaanPro Award – aanstaande december wordt-ie door een vakjury uitgereikt – heeft veel te maken met hoe secuur De Vries het programma heeft ingericht. “Statushouders die bij ons komen leren, krijgen les van heuse Kok Leermeesters in een professionele grootkeuken”, vertelt hij.

“Mensen die bij ons komen leren, krijgen les van heuse Kok Leermeesters in een professionele grootkeuken”

“Kok Leermeesters zijn mensen die niet alleen kundig zijn in hun vak, maar ook weten hoe je iets pedagogisch verantwoord overbrengt”, legt hij verder uit. “Zij leren onze studenten de fijne kneepjes: snijtechnieken, bijvoorbeeld! Maar ook hygiëneregels, die in een professionele keuken gelden.”

Anekdotisch en cijfermatig bewijs laat zien: het werkt

De resultaten van Cooks25 mogen er zijn. De Vries kan bijvoorbeeld heerlijk vertellen over Kamal, een Irakese labortant op leeftijd die, nadat hij was gevlucht, zelf ook wel wist dat-ie in Nederland een ander carrièrepad moest bewandelen. “Hij doorliep ons programma en is nu vast bij ons in dienst, hij gedijt hier zó goed.”

“Kamal doorliep ons programma en is nu vast bij ons in dienst, hij gedijt hier zó goed”

En natuurlijk, dat is maar een anekdote, en anekdotes kunnen misleidend zijn. Maar cijfers, die liegen niet. In dat kader: alleen al in het afgelopen jaar leidde Cooks25 dertig koks op. “En dan hebben we het nog niet gehad over de mensen die wél gemotiveerd waren, maar geen talent voor de professionele keuken hadden”, voegt De Vries toe. “Hen hebben we met de hulp van jobcoaches in andere sectoren aan een baan geholpen. Of we hebben ze naar een ander leertraject gebracht, waar ze beter op hun plek waren.”

Opleiding, maar ook loopbaanproject

Om voor een zo groot mogelijke impact te zorgen, werkt Cooks25 intensief samen met de Gemeente Amsterdam. De lokale overheid zorgt ervoor dat mensen die het programma afronden, een mbo-certificaat in handen krijgen. Daarmee kunnen ze makkelijker elders solliciteren, als een vaste arbeidsplaats bij Kanteen25 er niet in zit.

De Gemeente Amsterdam zorgt dat Cooks25-afronders een mbo-certificaat krijgen

Toch zit, wat De Vries betreft, de kracht van het project niet alleen in de impact die hijzelf maakt. “Wij zijn denk ik vooral bijzonder omdat wat we doen herhaalbaar is”, vertelt hij. “Natuurlijk: afgelopen jaar lieten we veel mensen instromen op de arbeidsmarkt – dat is iets om trots op te zijn. Maar bedenk eens wat er gebeurt als andere organisaties ons na gaan doen? Dan betrekken we nóg meer statushouders bij de arbeidsmarkt. Dat zou flink zoden aan de dijk zetten bij het oplossen van personeelstekorten.”

Gelijke kansen investering waard

De Vries wil echter niet afwachten tot anderen zijn project implementeren – hij onderneemt liever zelf alvast impactvergrotende actie. “Zo ga ik vanaf deze maand deelnemers aan het programma direct een contract aanbieden”, vertelt hij. “Hopelijk kiezen ze daardoor eerder voor deze opleiding, in plaats van voor het verleidelijke geld dat ze als – ik noem maar iets – flitsbezorger kunnen verdienen.

En ja: die veranderingen kosten geld, maar De Vries ligt daar niet wakker van. “We vinden dat iedereen gelijke kansen verdient, en in dat ideaal investeren we graag.”

“Mensen met autisme begeleid ik makkelijker dan mensen met een neurotypisch brein”

“Slechts 30% van de mensen met autisme heeft betaald werk”, vertelt Melisa Visser. “Dat is dus niet zoveel. En van die 30% vindt een groot deel zijn werk niet leuk”, vervolgt ze. “Vaak komt dat omdat de groep voor posities onder het eigen niveau wordt aangenomen. En doe je werk waar geen enkele uitdaging in zit? Dan levert dat gewoonlijk meer stress op dan een functie waarbij je zo nu en dan wél je best moet doen.”

Op het kruispunt van autisme en loopbaan

Visser kan het allemaal weten, ze is loopbaancoach voor mensen met een autisme-profiel. Dat kan ze goed vanwege haar professionele achtergrond: die ligt namelijk in het werken met precies die doelgroep. “Eerst deed ik het als ‘gewone’ autismecoach, daarvoor ben ik ook opgeleid”, vertelt ze. “Maar vorig jaar heb ik mezelf gespecialiseerd, en ben ik een loopbaanbegeleidingsopleiding van de Academie voor Coaching en Counselling (ACC) gaan volgen. Nu sta ik dus op het kruispunt van autisme en loopbanen: een niche waar ik me heel prettig bij voel.”

Vorig jaar heb ik mezelf gespecialiseerd met een loopbaanbegeleidingsopleiding”

“Dat komt allereerst omdat mijn doelgroep goed bij me past”, vertelt de van oorsprong Arubaanse coach met een glimlach. “Mensen met autisme zijn vaak eerlijk: ze zeggen waar het op staat. En ze kunnen goed omgaan met directe antwoorden. Ik hoef ze dus niet met fluwelen handschoenen aan te pakken.”

“Het thema ‘loopbaan’ ligt me daarnaast goed, omdat werk wat mij betreft meer is dan alleen geld verdienen”, vervolgt ze. Het gaat over zingeving, en over iets kunnen betekenen voor de maatschappij. Aangezien juist mensen met autisme vaak moeite hebben met het vinden van werk dat bij hen past, vind ik het belangrijk omaan hun werkgeluk een bijdrage leveren.”

Ban-Pé: kom, we gaan ervoor

Om te illustreren waarom ze graag met mensen met autisme werkt, geeft Visser ons een inkijkje in Ban-Pé – dat is haar praktijk. In het Papiaments, Vissers’ moedertaal, betekent dat ‘Kom, we gaan ervoor’. En dat past volgens haar perfect bij de doelgroep.

“Ban-Pé past perfect bij mijn doelgroep”

“Om dat te begrijpen, moet je weten dat veel mensen met autisme tegen min of meer dezelfde loopbaanproblemen aanlopen”, legt ze uit. “De meesten vinden het namelijk lastig om in contact met hun lichaam te staan. Door dat gebrek aan contact, kunnen stress en onrustigheid makkelijk in hun hoofd opbouwen, zonder dat ze het doorhebben. En is dat eenmaal gebeurd? Dan is het lastig om goed je werk te blijven doen – zeker omdat veel werkplekken niet op mensen met autisme zijn ingericht. Maar lukt het mij eenmaal om die mist weg te halen? Dan weten ze vaak wél precies wat ze willen! En dan gaan ze er ook voor. Vandaar: Ban-Pé!”

De 7 stappen en de kleurenthermometer

Als je Visser hoort praten, klinkt haar werk eenvoudig. Maar natuurlijk liggen de zaken genuanceerder – de mist in het hoofd van een coachee opklaren doe je immers niet in een handomdraai. “Ik gebruik er de 7 stappen-techniek van Marja Boxhoorn voor”, vertelt ze. “Daarmee merken mijn cliënten sneller wanneer ze stress ervaren.”

“Met de techniek van Marja Boxhoorn merken mijn cliënten eerder wanneer ze stress ervaren”

 “De kleurthermometer, een belangrijk onderdeel van de tool van Boxhoorn, is vaak een eye opener voor mijn coachees”, vervolgt Visser. “Hij laat zien dat wanneer je een beetje stress ervaart – en je je dus in het gele vlak van de thermometer bevindt – je symptomen krijgt waarmee je prima je werk kunt blijven doen. Toch kun je, als je een autisme-profiel hebt, op dat moment beter stoppen, en even een pauze nemen. Want geel is een opmars naar oranje en rood. En ben je eenmaal daar aangekomen? Dan raken je stresslevels hoog – met alle gevolgen van dien.

Uit de Ziektewet

Één van die gevolgen kan zijn: je ziekmelden. En dat is wat veel cliënten van Visser op gegeven moment hebben gedaan, nog voordat ze met haar in contact kwamen. “Zo had ik een cliënt die in laboratoria in ziekenhuizen werkte”, vertelt ze. “Hij ploeterde zich daar altijd een slag in de rondte. Zo erg zelfs, dat-ie in het weekend niets kon doen: hij had de zaterdag en zondag nodig om bij te komen. Toch werd z’n contract bij al die laboratoria steeds niet verlengd. Bij z’n laatste werkgever in de zorg, belandde hij zelfs in de Ziektewet. Via het UWV kwam hij uiteindelijk bij mij terecht.”

“Mijn cliënt werkte zo hard dat hij in het weekend niets kon doen”

“Toen we eenmaal met elkaar in gesprek raakten, heb ik eerst eens een stapje terug met hem gedaan”, vervolgt Visser. “We hebben onderzocht waar zijn passies liggen, daaruit bleek dat de ICT-sector veel beter bij hem paste dan zijn werk in het lab. En dus heeft-ie zichzelf omgeschoold, op deze krappe arbeidsmarkt kan dat best makkelijk. Mijn coachee is nu uit de Ziektewet, en helemaal happy.”

Wat Visser betreft zit er een moraal in haar verhaal. “Wat mij betreft moet elk goed loopbaanadvies beginnen met een stapje terug”, vertelt ze. “Het is verleidelijk om eerst naar vacatures te kijken, en aan de hand daarvan je loopbaanroute uit te stippelen. Maar volgens mij moet je het omdraaien. Eerst onderzoeken wat iemand écht wil, en dan aan de hand van die wensen werk samenstellen.”

LoopbaanPro Awards

Op 15 december aanstaande hoopt Visser in de prijzen te vallen tijdens de LoopbaanPro Awards. “Die prijsuitreiking kwam op m’n pad, en ik raakte er nieuwsgierig naar”, vertelt ze. “Door eraan mee te doen hoop ik aandacht te genereren voor mijn werk, maar ook voor mijn doelgroep en de loopbaansector zelf.” 

“Ik hoop aandacht te genereren voor mezelf, mijn doelgroep en de loopbaansector”

Of Visser aan het eind van het jaar inderdaad met die prijs naar huis gaat, bepaalt de jury van de LoopbaanPro Awards – zij staat onder leiding van voormalig Noloc-voorzitter Ester Leibbrand. Halverwege november maakt de jury al een eerste selectie van drie begeleiders bekend: wie van de drie de definitieve winnaar is, horen ze tijdens de Award-show zelf. Wil je dat de jury ook jou, of een collega voor dat evenement in overweging neemt? Dan kun je via deze pagina een nominatie insturen.

“Coaches mogen meer aandacht geven aan de onderbuik van hun cliënt”

Vraag je Karin Menkehorts om haar collega’s advies te geven? Dan wijst de in Twente opererende loopbaancoach naar haar hart. En alhoewel ze zelf een beetje om dat gebaar moet lachen – “je moet nu niet denken dat ik het heel zweverig bedoel” – is ze bloedserieus. “Ik vind dat er in de loopbaanwereld best wat meer aandacht voor het gevoel mag komen. Want de beste keuze die jouw cliënt kan maken, zit vaak al ergens in zijn of haar lichaam.”

Mensen met autisme zijn er in soorten en maten

Opvallend natuurlijk, dat advies. En als je bedenkt dat Menkehorst in haar praktijk vooral met mensen met autisme werkt, is het des te opvallender. Immers: die groep staat niet bekend vanwege het goede contact met het eigen lijf. En toch vindt de coach dat haar tip ook voor hen geldt. “Want weet je wat het is?”, vraagt ze rethorisch. “Er zijn veel vooroordelen over mensen met ASS (Autismespectrumstoornis, red.), maar in mijn ervaring kloppen die lang niet altijd. Zo heb ik regelmatig coachees die hun gevoel wél heel goed kunnen benoemen, zeker nadat ik hen daarvoor wat tips gegeven heb. Zij kunnen gerust op hun onderbuik afgaan.”

“Er zijn veel vooroordelen over mensen met ASS, maar in mijn ervaring kloppen die lang niet altijd”

Menkehorst kan het weten: in haar praktijk spreekt ze dagelijks mensen met de diagnose. En wat haar betreft, kunnen eigenlijk alle vooroordelen over de groep de prullenbak in. “Ook al ben ik continu in contact met mensen met autisme, begrijp ik er nog steeds geen bal van”, geeft ze lachend toe. “Er valt nauwelijks een rode draad in hun gedrag te herkennen – iedereen is gewoon weer anders.”

Eigen onderzoek bevestigt hypothese

Om dat te bewijzen, voerde Menkehorst zelf onderzoek uit. Niet in opdracht van iets of iemand, maar gewoon omdat ze wilde zien of haar eigen hypothese in een explorerend onderzoek overeind bleef. Voor het project liet ze 28 mensen met een autisme-diagnose het Talentenpaspoort invullen – daarna hield ze een terugkoppelingsgesprek met ze. En ja hoor: iedere deelnemer aan het onderzoek bleek verschillende krachten en valkuilen te hebben.

Iedere deelnemer aan het onderzoek bleek verschillende krachten en valkuilen te hebben

Alhoewel Menkehorst blij is met de resultaten van haar onderzoek, stelt ze ook kanttekeningen bij haar eigen cijfers. “Want”, zo vertelt ze, “het is natuurlijk totaal niet representatief. Ik heb 28 mensen aan de tand gevoeld, en dat terwijl ongeveer 1% van alle Nederlanders de diagnose ASS heeft. Wie weet welke talenten en valkuilen zij hebben? Misschien komen die juist wél overeen met de vooroordelen!”

Discussie aanzwengelen

“Ik ben kortom de eerste om te zeggen: neem mijn onderzoek met een korreltje zout”, vat Menkehorst samen. “Maar ik hoop ermee wel een discussie aan te zwengelen. Want op dit moment gaan we er nog blind vanuit dat iedereen met ASS hetzelfde is, en dat is geloof ik gewoon niet waar.”

“Nu gaan we er nog vanuit dat iedereen met ASS hetzelfde is, en dat is gewoon niet waar”

Is er dan helemaal geen rode draad te ontdekken in de groep die Menkehorst begeleidt? Ze moet er even over nadenken. “Nou, misschien dat de meesten duidelijk een stress-stoornis hebben”, is het antwoord dat volgt. “Daardoor raken veel van mijn cliënten uit balans wanneer er verandering optreedt, bijvoorbeeld als ze hun baan verliezen. Of ze proberen hun gevoelens over zo’n verandering te maskeren.”

Toch een rode draad: moeite met verandering

Van zo’n voorval heeft Menkehorst een schoolvoorbeeld, vertelt ze. “Nog niet zo lang geleden kwam er een jongen van achterin de 20 mijn praktijk binnenwandelen, hij had net de ASS-diagnose gekregen. Die gebeurtenis, een enorme verandering voor hem, had alles op z’n kop gezet. Met als gevolg dat hij er eigenlijk niet aan wilde geloven – hij wilde niet met het label autisme worden geassocieerd.”

“Die diagnose, een enorme verandering voor hem, had alles op z’n kop gezet”

“Dat maakte ons gesprek natuurlijk ietwat lastig”, vervolgt Menkehorst. “Hij wilde aanvankelijk niets van me hebben, want wat moet iemand die zijn diagnose niet accepteert met een autisme-coach? Tijdens de intake-sessie heb ik het daarom nauwelijks met hem over ASS gehad. Daardoor durfde hij, weliswaar schoorvoetend, toch een tweede gesprek aan te gaan.

Opgelost met juiste vragen

“In dat tweede gesprek wist ik meteen een gevoelige snaar te raken. Want wat bleek? Hij schaamde zich voor zijn diagnose! Hij dacht dat het betekende dat hij vanaf nu moest overcompenseren, om maar ‘normaal’ te lijken. Ik heb hem uitgelegd dat dat anders ligt, dat-ie gewoon zichzelf kon zijn. Nu heeft hij zijn diagnose helemaal geaccepteerd, op z’n werk heeft-ie er zelfs een presentatie over gegeven. Prachtig, zo’n succes. De vlag kon bij mij uit.”

LoopbaanPro Awards

Dat Menkehorst uitstekend de juiste vragen kan stellen, en daarmee snel de vinger op de zere plek legt, is ook haar collega’s opgevallen. Voor Wenneke Ong, die Menkehorst faciliteerde bij haar onderzoek, was het zelfs de reden om haar te nomineren voor een LoopbaanPro Award. Die Award wordt op 15 december aanstaande uitgereikt.

Wil jij over twee maanden ook kans maken op de LoopbaanPro van het Jaar Award? Dan kun je je nu nog aanmelden – dat doe je via deze link. Natuurlijk kun je het inschrijfformulier dat je daar vindt ook gebruiken om een collega te nomineren. De jury van de LoopbaanPro Awards, die onder leiding staat van voormalig NOLOC-voorzitter Ester Leibbrand, maakt in november bekend welke inschrijvers definitief kans maken op een prijs.

Rutger Laman Trip (Chapter): “Door deze app ontdek je zorgeloos of een carrièreswitch bij jou past”

Rutger Laman Trip is altijd gefascineerd geweest door het concept van de carrièreswitch. Dat komt deels omdat hij in z’n eigen loopbaan wel eens een wisseling maakte: het ene moment was hij bij zijn eigen kinderopvangbedrijf in China betrokken, het andere moment bij een tech start-up in Kopenhagen.

‘Jezelf zijn’ als dynamisch proces

Zijn fascinatie komt echter nog veel meer door de filosofische drijfveren die achter een carrièrestap schuilgaan. “Mensen zijn continu op zoek naar dat wat hen gelukkig maakt”, legt hij uit, “en volgens mij bereik je geluk pas als je jezelf kunt zijn.”

“Mensen zijn continu op zoek naar dat wat hen gelukkig maakt”

“Jezelf zijn is echter een dynamisch proces”, vervolgt Trip, “het is volledig afhankelijk van wat er in jezelf en in je omgeving verandert. Als je dat feit omarmt, en durft om van carrière te veranderen wanneer jij verandert, word ik daar heel blij van.”

Rutger Laman Trip

Van vuurspuwer naar energietransitie

Nu we begrijpen waarom Trip zo dol is op carrièreswitches, snappen we ook waarom er een brede lach op z’n gezicht verschijnt wanneer hij over Burak vertelt.

“Burak was een entertainer”, begint hij, “een vuurspuwer zelfs. Hij vond het fijn om fysiek werk te doen, in de buitenlucht en met een team. Maar hij werd ook een dagje ouder, en dus zocht hij een duurzamere baan. Duurzamer in de zin van: iets dat hij over tien jaar nog kan doen. Maar ook in de zin van: iets waarmee hij kan bijdragen aan een betere wereld. Tegenwoordig is Burak installateur van zonnepanelen en gaat hij iedere dag met plezier naar z’n werk.”

“Tegenwoordig is Burak installateur van zonnepanelen en gaat hij iedere dag met plezier naar z’n werk”

Dat Burak misschien wel Trips favoriete carrièreswitcher is, heeft een goede reden. Het was namelijk Trips platform dat de overstap van Burak mogelijk maakte. Het platform in kwestie, Chapter heet het, is een app waarmee mensen die werk in een nieuwe sector zoeken een opleiding kunnen volgen, op momenten dat hen dat uitkomt. “Dagelijks kun je 15 à 30 minuten aan de app besteden”, legt Trip uit. “Gewoon, als je toch even niets beters hebt te doen.”

Vrijblijvend ontdekken wat bij je past

Voor mensen die nu dagelijks met tegenzin naar hun werk gaan – volgens recent onderzoek geldt dat voor maar liefst 25% van de Nederlanders – is de app een uitkomst, weet Trip.

“Dat komt omdat je met Chapter eerst rustig ontdekt of een carrièreswitch bij je past”, legt hij uit. “Gewoon door gedurende enkele weken of maanden dagelijks 15 à 30 minuten met de app aan de slag te gaan. En dat neemt veel druk weg: je hoeft immers niet van het ene op het andere moment je huidige baan op te zeggen zodat je iets nieuws kunt gaan doen. Veel mensen hebben die luxe overigens ook helemaal niet, aan het eind van de maand moeten ze tenslotte gewoon weer de huur of hypotheek overmaken.”

Veel mensen hebben de luxe van ‘iets nieuws proberen’ ook helemaal niet

En heb je alle lesstof in de app eenmaal doorlopen? Dan heb je volgens de Chief Operating Officer van Chapter niet alleen bewezen over de potentie te beschikken om je overstapbaan uit te voeren. Het is, na alle tijd die je hebt geïnvesteerd, ook duidelijk dat je gemotiveerd bent.

Screenshot van de Chapter-website

Ook ideaal voor werkgevers

“Voor werkgevers in kraptesectoren is dat heel belangrijk”, vervolgt Trip. “Zij hebben zich erbij neergelegd dat ze geen ervaren mensen voor hun vacatures vinden. Ze zijn dus al lang blij als ze iemand met potentie maar vooral motivatie kunnen binnenhalen. En heb jij een cursus in Chapter doorlopen? Dan heb je bewezen over beide te beschikken. Je krijgt dan dus gegarandeerd een baan aangeboden bij jou in de regio, bij een bedrijf waarmee ons platform samenwerkt.

Ambitie voor elke kraptesector

Op dit moment zet Chapter vooral in op de energietransitie: met de app kun je bijvoorbeeld leren om, net als Burak, zonnepaneelinstalateur te worden. “Maar natuurlijk weten we dat bijna iedere sector momenteel krap is”, zegt Trip haastig. “We hebben dus de ambitie om voor veel meer sectoren en beroepen een opleiding in onze app te ontwikkelen.”

“Natuurlijk weten we dat bijna iedere sector momenteel krap is”

“Uiteindelijk zijn carrièreswitchers cruciaal voor onze arbeidsmarkt”, sluit hij af. “Laatst nog, kwamen er meerdere werknemers uit de metaalindustrie naar ons toe. Vanwege nieuwe milieu-regulering uit Brussel moeten zij straks afscheid gaan nemen. Die mensen kunnen we goed gebruiken op andere plekken – plekken waar nu krapte is, zoals bij zonnepaneelinstallatiebedrijven. Wat zou het gaaf zijn als wij met Chapter aan die transitie een bijdrage kunnen leveren!”

Kleine voetnoot: geen one-man-show

Wanneer Trip het uitgewerkte resultaat van zijn gesprek met LoopbaanPro onder ogen krijgt, reageert hij enthousiast. “Maar”, voegt hij toe, “het valt me op dat het artikel redelijk als ‘one-man show’ over zou kunnen komen. Alsof ik het allemaal alleen doe, [terwijl dat] niet het geval is. André Haardt (oud-Squla oprichter) is de initiële conceptbedenker, waarna we het samen zijn gaan opbouwen. Ook een team, waar onder andere Niels Schultz, een echte productbouwer, van deel uitmaakte, was er vanaf de start bij betrokken. En nog vele anderen. [Dat] wilde ik wel nog even noemen.”

‘Onze app schrijft niet voor wát iemand leert, hij zorgt ervoor dát iemand leert’

Weet je nog: die tekeningen die je op de basisschool maakte? Wanneer je eraan begon, zag je alleen een vel vol puntjes met cijfers ernaast, er was geen vorm in te herkennen. Maar trok je eerst een lijn van 1 naar 2? En daarna van 2 naar 3? Dan begon het duidelijk te worden: je ging een piraat kleuren.

WorkBoost: platform voor coach, app voor cliënt

Robin Naar

“Onze app laat een loopbaantraject op zo’n punt-naar-punt-kleurplaat lijken”, vertelt een opgewekte Robin Naar. Hij is co-oprichter en -eigenaar van WorkBoost, zo heet de app waar hij het over heeft. “Normaalgesproken beginnen loopbaantrajecten als een leeg vel papier, dat kan behoorlijk intimiderend zijn”, weet hij. “Je hebt immers geen idee waar je naartoe moet. In onze app is dat anders, je loopt erin stapsgewijs van punt naar punt. Daardoor zie je al vlug naar welk resultaat je toewerkt, en dat motiveert!”

Je loopt in onze app stapsgewijs van punt naar punt, en dat motiveert”

Leuk, zo’n metafoor, maar wat kan de app in de praktijk? “WorkBoost is aan de ene kant een platform voor loopbaancoaches”, legt Naar uit. “Zij kunnen in een digitale omgeving opdrachten en lesstof klaarzetten voor hun cliënt. Standaardopdrachten hebben wij al voor hen gemaakt, die gaan bijvoorbeeld over netwerken of solliciteren. Maar coaches kunnen ook hun eigen materiaal toevoegen.”

“De andere kant van WorkBoost is een app”, vervolgt de Zoetemeerse detacheringsspecialist, “als cliënt maak je daarvan gebruik. Iemand die een loopbaantraject volgt, kan in de app 5 minuten tot een kwartiertje per dag aan de slag met het materiaal dat zijn coach voor hem heeft klaargezet. Zoals je dat gewend bent van learning apps, kan dat wanneer hem dat maar uitkomt. En blijf een cliënt z’n opdrachten doen? Dan verdient hij BoostCoins: die leveren leuke prijzen op die z’n coach voor hem kan uitzoeken.”

Screenshot van WorkBoost-website

Op maat gemaakt traject

Jason Gawke, voormalige prof-judo’er en tegenwoordig gedragswetenschapper aan de Universiteit van Utrecht, is bij het gesprek aangeschoven. Niet voor niets: hij is naast Naar de enige andere co-oprichter en -eigenaar van WorkBoost. “We hebben een verschrikkelijk mooi, wetenschappelijk gevalideerd product”, begint hij. “En wel om een paar redenen!”

“We hebben een verschrikkelijk mooi, wetenschappelijk gevalideerd product”

“Allereerst laat WorkBoost coaches een volledig op maat gemaakt traject aanbieden”, legt Gawke uit. “De app schrijft niet voor wát iemand leert, hij zorgt er alleen voor dát iemand leert. Dat is maar goed ook, want wij hebben geen idee aan welk materiaal een cliënt behoefte heeft, dat weet alleen zijn coach. Onze app zorgt er daarom voor dat een cliënt getriggerd wordt om in de weer te gaan met de lesstof die zijn coach voor hem heeft uitgezocht.”

Om te illustreren hoe de vork in de steel zit, haakt Gawke aan op kleurplaatmetafoor van zijn collega: “De coach bepaalt het resultaat waar zijn cliënt naar toewerkt. Of dat nou een auto, een boot of een piraat is, de coach zet de puntjes en de cijfers. Wij helpen cliënten alleen met het trekken van de lijntjes.”

Oplossing voor twee problemen

Jason Gawke

Toen Naar en Gawke WorkBoost in maart vorig jaar lanceerden, hadden ze één doel voor ogen: het oplossen van een probleem dat loopbaancoaches al sinds het begin der tijden parten speelt. “Het is nu nog vaak zo dat cliënten, na hun loopbaangesprek van 3 kwartier, overgaan tot de waan van de dag”, legt Naar uit. “Tot twee weken later, als hun volgende gesprek is, werken ze helemaal niet aan hun loopbaantraject: veel potentiële progressie gaat in die tijd verloren.”

“Het is nu vaak zo dat cliënten, na hun loopbaangesprek van 3 kwartier, overgaan tot de waan van de dag”

“Een ander, en misschien nog wel erger probleem, is dat wanneer een traject na een paar maanden afgelopen is, coaches totaal geen manier meer hebben om cliënten te ondersteunen”, voegt Gawke toe. “Hun traject is klaar, en je moet als coach maar hopen dat je cliënt iets met de hulp die jij gegeven hebt blijft doen.”

Agile leren tussen contactmomenten in

Het eerste probleem, waarbij cliënten tussen sessies door de boel de boel laten, lost WorkBoost op door cliënten te stimuleren om elke dag te leren, legt Naar uit. “Met hulp van de app werk je dagelijks aan je progressie, ook al is het maar 5 tot 15 minuten. Op de lange termijn zet dat zoden aan de dijk.”

En er is nog iets moois, weet Naar. “Want is het na twee weken weer tijd voor een contactmoment? Dan heeft je coach nu data over de manier waarop jij je opdrachten hebt gedaan. Hij kan zien wat je goed afging, en wat juist niet, en op basis daarvan inhoudelijkere gesprekken met je voeren. En mocht een coach het op basis van je voortgang nodig vinden, kan hij je traject ook heel makkelijke aanpassen in de app. Dat concept wordt agile learning genoemd – dat is een heel belangrijk onderdeel van ons product.”

Uit het traject, maar niet uit het oog

Het tweede probleem, dat van coaches die hun cliënt na afloop van een traject uit het oog verliezen, tackelt de app bovendien. Naar: “Mensen kunnen hun WorkBoost-app zo lang ze willen blijven gebruiken. Op die manier raken ze hun opgedane kennis niet kwijt.”

“Mensen kunnen hun WorkBoost-app zo lang gebruiken als ze willen, zo raken ze hun opgedane kennis niet kwijt.”

“Voor coaches is dat interessant”, weet hij. “Na een traject kunnen ze hun voormalige cliënt immers nog sporadisch uitnodigen om opdrachten uit de app te bespreken. Zo helpen ze hun cliënt beter op de lange termijn, en kunnen ze ook wat extra consultancy-uren schrijven.”

Succes van hier naar Las Vegas

Dat het concept van hun platform staat als een huis, wisten Naar en Gawke al toen ze WorkBoost lanceerden. Maar dat hun product zo snel zou groeien als nu gebeurt, hadden ze niet per se verwacht. “We hebben momenteel 25 betalende klanten in verschillende sectoren”, vertelt Naar trots. “Laat ik het zo zeggen: de meeste start-ups zijn na twee jaar failliet, dat gaat ons niet gebeuren.”

Het succes van WorkBoost is bovendien buiten Nederland opgemerkt, zegt Gawke. “Begin volgend jaar presenteren we ons product op International CES in Las Vegas, dat is het meest invloedrijke tech-evenement van de wereld. Het Ministerie van Economische Zaken heeft ons geselecteerd om daar naartoe te gaan, als onderdeel van hun handelsmissie in de VS. Dat wij daar straks tussen giganten als Microsoft, Google en Amazon staan is echt ongelofelijk.”

Ook credits voor Vista Nova

Tot slot vinden Naar en Gawke niet dat ze het over hun app kunnen hebben, zonder Vista Nova te noemen, een opleider voor loopbaan- en leiderschapsprofessionals. “Ze bieden, onder meer op basis van mijn onderzoek naar agile loopbaanmethodieken, een geweldige eendaagse loopbaanopleiding aan”, vertelt Gawke. “Die opleiding is wat mij betreft een vereiste voor iedere loopbaancoach – daar mag je me op quoten.”

Die Vista Nova-opleiding is wat mij betreft een vereiste voor iedere loopbaancoach – daar mag je me op quoten”

“Waarom? Omdat mensen elke acht seconden beslissen of ze willen blijven doen waar ze nu mee bezig zijn, of toch iets anders willen oppakken”, vervolgt hij. “Je kunt kortom niet van ze verwachten dat ze één lijn blijven volgen – ook niet bij het doorlopen van een loopbaantraject. Agile methodieken, waarbij coaches de te volgen route continu kunnen aanpassen, zijn wat mij betreft dus de toekomst: de Vista Nova-opleiding bereidt coaches daarop voor.”

“Dat WorkBoost coaches toestaat – en misschien zelfs wel motiveert – om hun trajecten continu te wijzigen, is natuurlijk niet voor niets”, zegt Gawke afsluitend. “Ik zie ons product als een tool voor agile loopbaanmethodieken.”

Verder lezen?

Ontdekken wat loopbaancoaches van de WorkBoost-app vinden? Lees dan dit eerdere artikel van LoopbaanPro over de app.

Samenwerkingsverband ‘Regio Zwolle’ maakt van arbeidsmarkt geoliede machine

In een wereld waar steeds meer banen digitaliseren, arbeidsmarktkrapte aanhoudt en zelfontwikkeling de norm wordt, is innovatief beleid hard nodig. In de regio Zwolle hebben ze dat door: overheid, onderwijs, werkgevers- en weknemersorganisaties én het UWV werken er daarom samen om van de regionale banenmarkt een geoliede machine te maken. “En dat gebeurt met succes”, vertelt Sandra Oldengarm, Projectmanager Communicatie van het samenwerkingsverband, dat simpelweg ‘Regio Zwolle’ is genoemd.

Sandra Oldengarm

Leuk werk is gezond voor iedereen

Om hun doel te verwezenlijken lopen er bij het verbond meerdere projecten. Één van die projecten, gericht op werkzoekenden en werkenden, is Groei Vooruit. Om uit te leggen wat dat project doet – en vooral: waarom het dat doet – heeft Oldengarm een cijfer paraat. “Wist je dat je longcapaciteit met 25% afneemt als je geen baan hebt?”, begint ze. “Ik wil er maar mee aangeven dat het belang van werk hebben niet alleen economisch is. Leuk werk doen is goed voor je: zowel je mentale als je fysieke gezondheid gaan erdoor op vooruit.”

“Wist je dat je longcapaciteit met 25% afneemt als je geen baan hebt?”

Ze vervolgt: “Die verbeterde gezondheid is niet alleen voor jou belangrijk. Ook de maatschappij heeft er baat bij. In onze regio willen we dat iedereen zijn of haar talenten ontwikkelt en benut, zodat alle mensen hier een baan hebben waar ze met plezier naartoe gaan.”

Meerdere projecten en werkwijzen

Zoals genoemd is Groei Vooruit niet het enige project dat aan die missie bijdraagt: het samenwerkingsverband ‘Regio Zwolle’ zette talloze werkwijzen op poten. “Met al onze projecten willen we mensen begeleiden die vanuit een al dan niet driegende werkloosheidssituatie naar een nieuwe baan zoeken”, legt Oldengarm uit. “Maar we zijn er ook voor mensen die al werk hebben en nu iets zoeken dat beter bij hen past: iets dat hen gelukkiger maakt”.

“We zijn er ook voor mensen die al werk hebben en nu iets zoeken dat beter bij hen past”

“Onze hulp bestaat bijvoorbeeld uit loopbaanbegeleiding en scholingsadvies voor werkzoekers in de regio”, vervolgt ze. “Ook kijken we met mensen mee in hun zoektocht naar financiering voor benodigde opleidingen of cursussen. En we voorzien mensen van arbeidsmarktinformatie. Aan de hand daarvan kunnen werkzoekers zien of het beroep waarop ze willen solliciteren kansrijk is, en hoe ze zich ervoor kunnen omscholen.”

“Dat omscholingsgedeelte is overigens heel belangrijk”, voegt Oldengarm toe. “Alleen als je blijft leren en je talenten blijft ontwikkelen, kun je je hele leven doen waar je goed in bent, en waar je dus gelukkig van wordt.”

Krappe arbeidsmarkt

Natuurlijk gaat iets complex als ‘iedereen in de omgeving van leuk werk voorzien’ niet automatisch, weet ook Oldengarm. “We lopen in de dagelijkse praktijk tegen uitdagingen aan”.

Die uitdagingen beginnen al bij de arbeidsmarktkrapte. “Daar hebben we in onze regio net zo goed mee te maken als in de rest van Nederland. Ik kan nauwelijks sectoren verzinnen waar bij ons op dit moment geen grote vraag naar nieuwe collega’s is.”

“Ik kan nauwelijks sectoren verzinnen waar bij ons op dit moment geen grote vraag naar nieuwe collega’s is”

Lastig voor familiebedrijven

Je zou denken: ‘goed nieuws!’ Een grote vraag naar personeel maakt het vrij bewegen over de arbeidsmarkt alleen maar makkelijker, toch? Werkzoekers kunnen erdoor vast eenvoudig in hun droomsector terecht, ook als het ze aan ervaring ontbreekt. Maar Oldengarm komt met een reality check: “Zo makkelijk werkt het niet.”

“Dat komt onder andere doordat we een echte mkb-regio zijn: gemiddeld hebben onze bedrijven tussen de vijf en zeven werknemers”, legt ze uit. “Een hr-manager is er dus logischerwijs vaak niet, dat heeft invloed op de hiring-praktijken van organisaties hier, en op de mate waarin ze investeren in scholing.”

“Een hr-manager is er vaak niet, dat heeft invloed op de hiring-praktijken in onze regio”

“Om van de arbeidsmarkt in ons gebied een geoliede machine te maken, zullen veel bedrijven echt naar een nieuwe manier van hiring moeten zoeken”, concludeert Oldengarm. “Ze zullen kandidaten moeten overwegen die niet volledig matchen, maar wel de juiste soft skills hebben.”

Nieuw wapen: het SkillsCv

Om bedrijven te helpen bij het innoveren van hun hiring-strategie, heeft Regio Zwolle voor zijn Groei Vooruit-project sinds kort een nieuwe tool in het arsenaal: het SkillsCV.

“SkillsCV is een app waarin werkzoekers makkelijk hun diploma’s, werkervaring en vaardigheden kunnen opslaan”, legt Oldengarm uit. “Met name op basis van dat laatste component – soft skills, dus – worden ze vervolgens gematcht met werkgevers in de regio: je kunt met je profiel meteen solliciteren.”

“SkillsCv matcht mensen op basis van hun soft skills bij werkgevers in de regio”

“Zo’n sollicitatie verstuur je anoniem,” vervolgt ze. “Dat betekent dat een werkgever alleen ziet waarom je aansluit bij zijn vacature; hij kan niet zien hoe je heet, hoe je eruitziet en of je man of vrouw bent. Zo zorgen we dus niet alleen voor een op skills-gebaseerde arbeidsmarkt – we worden er ook nog eens een stuk inclusiever door.”

Hooggespannen verwachtingen

Oldengarm benadrukt dat het project nu nog in de kinderschoenen staat. “Op dit moment gebruiken we hem als pilot”, vertelt ze. Toch zijn de verwachtingen hooggespannen. “Wat zou het mooi zijn als we op lange termijn onze hele regio met deze tool van werk naar werk kunnen helpen!”

Adjiedj Bakas: “Deze 4 skills maken je toekomstbestendig op de arbeidsmarkt”

Adjiedj Bakas is eigenlijk continu met de toekomst bezig. Dat is niet meer dan logisch: hij geeft jaarlijks zo’n 120 lezingen waarin hij voor verschillende sectoren vooruitblikt op wat komen gaat. Bovendien verkocht hij meer dan een miljoen boeken over de ontwikkeling van uiteenlopende trends, zijn nieuwe boek verschijnt in de herfst: Het Handboek Hybride Werken. Je kunt hem tot slot ook van tv kennen: hij is een graag geziene gast bij talkshows.

Telefoon uit de toekomst

Vandaag is Bakas echter niet alleen met de toekomst bezig, de toekomst is ook een beetje met hem in de weer. De artificial intelligence van zijn telefoon denkt namelijk dat-ie aan het rijden is, terwijl hij toch echt geparkeerd staat. Hoe dan ook: z’n smartphone staat het hem niet toe om te videobellen – aan de andere kant van de lijn moeten we het met alleen zijn stem doen.

“Computers zijn er op ons werk om ons te helpen, niet om ons in de weg te zitten”

“Daar moeten we op de werkvloer ook steeds meer voor gaan oppassen”, roept Bakas lachend door de tegenstribbelende telefoon. “Die computers denken voor ons na, maar soms is het beter om zelf na te denken. Dan hadden we elkaar nu gewoon via Teams gesproken. Computers zijn er op ons werk om ons te helpen, niet om ons in de weg te zitten.”

We hebben Bakas juist over dit fenomeen aan de lijn. Of eigenlijk: we willen het met hem over de vaardigheden van de toekomst hebben – omgaan met alleswetende digitale entiteiten is daar onderdeel van.

Beroepen kennen we niet, vaardigheden wel

Waarom we hem daar over spreken? Dat heeft alles te maken met een opmerkelijke statistiek uit een blog van de nieuwspagina van SkillsCV – een platform waar werknemers zich op basis van vaardigheden bij werkgevers kunnen laten matchen. Ellen van Poorten, Kwartiermaker Arbeidsmarkt bij de gemeente Almere, liet in dat artikel optekenen dat 70% van de beroepen die we in de toekomst nodig hebben, nu nog onbekend zijn. En als je niet weet welke banen je straks nodig hebt, kun je mensen er ook niet voor opleiden.

De oplossing in Almere voor dit probleem is simpel: we weten misschien nog niet welke beroepen we straks nodig hebben, maar wél welke vaardigheden. In die vaardigheden kun je mensen dus onderwijzen – dat gebeurt nu ook in de grootste stad van Flevoland. Voor ons aanleiding genoeg om ons af te vragen: ‘wat zijn dat dan, die skills van de toekomst?’ Bakas vertelt het ons, vanuit zijn auto dus.

We weten misschien nog niet welke beroepen we straks nodig hebben, maar wél welke vaardigheden

Vaardigheid 1: ongelofelijke digitale know-how

Het bleek reeds bij de totstandkoming van de belverbinding: we worden steeds afhankelijker van AI. Dat is natuurlijk al een poosje het geval, maar de trend neemt alleen maar toe, vertelt Bakas. “In Amerika kun je bij de McDonalds bij een hologram je burger bestellen. In diezelfde restaurantketen werken dus mensen die een hologram als collega hebben.”

“De kans dat jij en ik zometeen ook met geprojecteerde collega’s werken, is reëel. En anders wel met andersoortige complexe digitale systemen. Dat is nodig ook: alleen zo vullen we de schaarste aan mensen op de arbeidsmarkt op. Er zijn gewoon geen jongeren meer – we zijn in het Westen gestopt met kinderen te krijgen. Ik heb ze zelf ook niet, wel een hond trouwens, dat is bijna hetzelfde. Maar die hond gaat niets betekenen voor de arbeidsmarkt, kan ik je verzekeren.”

“Ik heb geen kinderen, wel een hond, maar die gaat niets betekenen voor de arbeidsmarkt”

“Hebben we straks digitale collega’s? Dan moeten we daar goed mee om kunnen gaan. Heel belangrijk dus, dat je ongelofelijk goede digitale vaardigheden hebt, en die ook continu bijspijkert. In de toekomst kan het maar zo het verschil maken tussen goed functioneren of niet functioneren.”

Vaardigheid 2: emotionele capaciteiten

Bakas: “Hebben we straks veel digitale collega’s? Dan moeten we niet alleen veel digitale kennis hebben – ook onze emotionele capaciteiten zullen op de proef worden gesteld. Ga maar na: computers kunnen heel goed gevoelloos en koud hun werk doen, veel beter dan wij. Maar emotie? Dat kun je niet aan een computer overlaten. Heel belangrijk dus, dat de werknemer van de toekomst uitstekende emotionele voelsprieten heeft. Daarmee kan hij de gaten die computers openlaten dichtlopen.”

“Emotie kun je niet aan een computer overlaten”

“Nog een reden dat die emotionele voelsprieten cruciaal worden, heeft een onderzoeker van de NASA me eens uitgelegd. Het komt op het volgende neer: een paar keer per eeuw spelen het magnetisch veld van de zon en het aardmagnetisch veld op elkaar in – we krijgen dan allemaal korte lontjes. Het gebeurde in de jaren ’30 bijvoorbeeld, ik hoef jou niet te vertellen wat ons dat vervolgens heeft opgeleverd. In de jaren ’60 gebeurde het opnieuw: toen zagen we de Korea- en Vietnamoorlog en de studentenprotesten.”

“Binnenkort staat het fenomeen weer te gebeuren. We moeten dit keer proberen om daar goed mee om te gaan – ook op de werkvloer. Heb je een hoge emotionele intelligentie? Dan kun je beter omgaan met chagrijnige collega’s; die kwaliteit zal goud waard zijn.”

Vaardigheid 3: ontwikkelingsvermogen

Bakas: “Om op de arbeidsmarkt van de toekomst succesvol te zijn, moet je jezelf kunnen ontwikkelen. We gaan namelijk naar een systeem toe dat iets wegheeft van de voetbaltransfermarkt. Werknemers die bij het ene bedrijf verbetering aan de dag leggen, en laten zien dat ze nieuwe vaardigheden kunnen leren, worden door het andere bedrijf verleid om bij hen te komen werken. Ik sluit niet uit dat daar dan ook een transfersom tegenover staat.”

“We gaan naar een arbeidsmarkt die wel iets weg heeft van de voetbaltranfermarkt”

“In andere woorden: laat jij zien dat je de competentie hebt om continu nieuwe skills te leren? Dan ligt er voor jou een mooie carrière in het verschiet.”

Vaardigheid 4: goed voor jezelf zorgen en pandemie-proof worden

Bakas: “We zagen het de afgelopen twee jaar met de coronacrisis: gezondheid is cruciaal. Niet alleen in privésituaties, maar ook op de werkvloer. Want liep jij ergens corona op, en kwam je toch naar kantoor? Dan hadden een paar dagen later je collega’s het ook, en kon je werkgever fluiten naar z’n winst.”

“In de toekomt zullen virussen zoals COVID-19 alleen maar prominenter worden. Zaak dus, dat de perfecte werknemer goed voor zichzelf kan zorgen, en verantwoorde beslissingen neemt wanneer het op gezondheid aankomt. In een wereld waar mensen vaker ziek zullen zijn, wordt gezondheid namelijk een veelgevraagde eigenschap op de werkvloer. Ook moet je bestand zijn tegen klimaatlockdowns, energielockdowns en nieuwe pandemielockdowns.”

Hoe de stad van de toekomst omgaat met een onvoorspelbare arbeidsmarkt

Rondvliegende auto’s, glazen wolkenkrabbers en andere science fiction-taferelen zijn ver te zoeken in Almere. Maar kijk je naar de statistieken? Dan zie je het wel: dit is de stad van de toekomst. Almere is waarschijnlijk de enige plaats in Europa waar het percentage jongeren de komende decennia blijft doorgroeien.

Vooraan lopen

Ellen van Poorten

“Iets om trots op te zijn”, vindt Ellen van Poorten dat. Ze is Kwartiermaker en Regisseur Arbeidsmarkt en Onderwijs in de grootste stad van Flevoland – haar werk moet bijdragen aan de economische ontwikkeling van Almere. Hiervoor bekleedde ze haar leven lang hoge posities bij grote internationale bedrijven, allemaal hadden die functies iets met de arbeidsmarkt te maken.

“Het percentage jongeren blijft bij ons de komende decennia doorgroeien, dat is iets om trots op te zijn”

“Dat Almere te boek staat als de stad van de toekomst betekent dat we vooraan willen lopen”, vertelt Van Poorten. “Voor innovatie moet je bij ons zijn”.

De toekomst kun je niet voorspellen

Maar aan de toekomst kleeft ook een nadeel: je kunt hem namelijk niet voorspellen. En ben je zoals Van Poorten verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de arbeidsmarkt in Almere? Dan is dat extra lastig. In haar eigen woorden: “We hebben – net als de rest van Nederland overigens – nu nog geen idee hoe 70% van de banen die we straks nodig hebben eruitzien.”

Aan een glazen bol ontbreekt het Van Poorten misschien, maar één ding kan ze wel voorspellen. Dat is dat mensen met een mbo-opleiding in de administratie straks veel minder nodig zijn. En dat levert meteen een grote uitdaging voor de stad op.

“Die groep is in Almere namelijk oververtegenwoordigd”, vertelt ze. “We moeten dus zorgen dat ze omgeschoold worden voor het te laat is.” Vervolgens moet je jezelf afvragen: ‘wat precies, als je niet weet welke banen je in de toekomst nodig hebt?’

De glazen bol waar het Van Poorten aan ontbreekt

Jongeren krijgen geen vast contract

Een tweede uitdaging voor een stad vol jonge mensen dan: veel van hen hebben geen vaste baan met een contract voor onbepaalde tijd. “We zien landelijk dat vooral oudere mensen vaste contracten hebben”, legt Van Poorten uit. “Dat is een overblijfsel van toen het normaal was om werknemers vast aan je te binden.”

“We zien dat vooral oudere mensen vaste contracten hebben, dat is een probleem voor een jonge stad”

“Tegenwoordig is dat anders: nieuwe werknemers krijgen nu vaak tijdelijke contracten. Dat betekent dat werkgevers jongeren makkelijker kunnen ontslaan als dat nodig is, en in de praktijk doen ze dat ook. Het gevolg daarvan is dat jongeren vaker dan ouderen werkloos zijn. In Almere, een stad waar veel meer jongeren dat ouderen wonen, zitten daarom bovengemiddeld veel mensen in de uitkering.”

Braindrain

We beloven dat de toon van dit stuk zo meteen hoopgevend wordt. Maar voor het zover is, moeten we een derde probleem van de stad van de toekomst behandelen. Almere is namelijk zo toekomstgericht, omdat ze pas 40 jaar bestaat, en pas tien jaar geleden voor het eerst een hogeschool kreeg: het Zwolse Windesheim vestigde zich toen met een nieuwe tak in de stad.

De mensen die van de nieuwe hogeschool afstudeerden, wisten de weg naar de Almeerse arbeidsmarkt in eerste instantie niet te vinden. “Ze wisten gewoon niet dat er hier banen voor hen waren”, vertelt Van Poorten. “We zagen ze stuk voor stuk over de brug vertrekken: een enorme braindrain”.

“We zagen jongeren stuk voor stuk over de brug vertrekken”

Het zal inmiddels duidelijk zijn: voor de stad van de toekomst is niet alles hosanna. Maar daar staat tegenover dat je – Van Poorten zei het al – voor innovatie in Almere moet zijn. En met een paar innovatieve oplossingen, kun je de problemen van een jonge stad met gemak te lijf.

Screenshot van de SkillsCV-website

SkillsCV

Een van die innovatieve oplossingen is het SkillsCV, een app waar Almere nu een pilot mee doet. “In de app kun je jouw opleiding, werkervaring maar vooral vaardigheden opslaan”, legt Van Poorten uit. “Vervolgens kun je met je profiel in de app anoniem solliciteren bij werkgevers die op zoek zijn naar jouw skills: ook als je nog geen relevante werkervaring hebt.”

“Momenteel doen we met een marketingcampagne ons best om Windesheim-studenten de app te laten downloaden”, vervolgt Van Poorten. “Als zij op basis van hun skills werkgevers in Almere vinden, blijven ze behouden voor de stad. Daarmee verminderen we die brain drain – een trend die we sowieso al hadden ingezet.”

“Als jongeren op basis van skills hier werk vinden, blijven ze behouden voor de stad”

Potentie is groot

In de toekomst kan het SkillsCV Almere ook met haar andere problemen helpen, hoopt Van Poorten. “Ik denk dan bijvoorbeeld aan die mensen met een mbo-opleiding in de administratie waar ik het eerder over had”, legt ze uit. “We weten nu misschien nog niet precies welke beroepen ze in de toekomst kunnen doen, maar welke vaardigheden ze nodig gaan hebben weten we al wel ongeveer. Als ze die skills nu leren, kunnen ze wanneer het zover is met het SkillsCV perfect aansluiten bij werkgevers.”

Heeft het SkillsCV in potentie ook een oplossing voor de jonge mensen die, vanwege het gebrek aan een vast contract, nu vaak in de uitkering terechtkomen? Van Poorten denkt van wel. “Het SkillsCV staat nu nog in de kinderschoenen, maar als het straks goed werkt, helpt het mensen om makkelijk van baan naar baan te reizen. De kans dat iemand die bij die ene werkgever niet meer nodig is dan in de uitkering terechtkomt, wordt daarmee een stuk kleiner.”

Deze podcastserie geeft uniek kijkje in de keuken bij loopbaanprofessional

Gesprekken tussen iemand met een loopbaanvraagstuk en zijn coach vinden eigenlijk altijd in besloten ruimten plaats. Dat is heel logisch – een cliënt moet er immers van op aan kunnen dat zijn overwegingen niet op straat komen te liggen. Maar begeleiden achter gesloten deuren betekent ook dat niemand van de gesprekken kan leren.

Kijkje in de keuken bij ervaren coach

Japke Ebbinge

En dat terwijl de beroepsgroep – zowel loopbaancoaches in spé als ervaren vakmensen – maar wat graag een kijkje in de keuken van hun collega’s willen, ontdekte Japke Ebbinge in haar werk. Ze is sociaal psycholoog, en bovendien coördinator, ontwikkelaar en docent bij de Leergang Loopbaancoaching aan de Hogeschool van Amsterdam.

Dus om de deelnemers van haar leergang, en verder iedereen die geïnteresseerd is, dat kijkje in de keuken te verschaffen, begon ze op 14 maart een driedelige podcastserie: De Loopbaancoach in Actie. Daarin treden echte mensen met echte loopbaanvraagstukken in begeleidingsgesprek. Dat doen ze met ervaren loopbaanpsycholoog en -begeleider Hadassa Kruithof.

“De beroepsgroep wil maar wat graag een kijkje in de keuken van hun collega’s”

Context en uitleg

“De luisteraar ontdekt in een aflevering van de podcast hoe een ervaren loopbaanprofessional te werk gaat”, legt Ebbinge uit. “Je hoort het hele gesprek dat Hadassa met een coachee heeft – in de voice over geef ik context bij wat er tijdens die sessie gebeurt.”

“Na afloop van het gesprek legt Hadassa bovendien haar keuzes uit”, vervolgt Ebbinge. “Zo leer je als luisteraar welke afwegingen een coach maakt: dus waarom ze die ene vraag stelde, en waarom ze eigenlijk voor die ene interventie koos.”

Het doel van de podcastserie? “Die is in ieder geval niet om tegen coaches te zeggen: ‘kijk, zo moet je het doen.’”, legt Ebbinge uit. “We willen gewoon laten zien hoe je in de praktijk, dus tijdens een gesprek, tot bepaalde afwegingen en keuzes kunt komen. Er zijn altijd meerdere wegen die naar Rome leiden.”

Bijzonder lesmateriaal

Ebbinge gelooft dat ze, samen met Kruithof, met deze podcast iets bijzonders te pakken heeft. “Informatie voor loopbaanbegeleiders en coaches is er te over, maar ik ken geen enkel medium dat je als een vlieg op de muur laat meekijken bij een loopbaanbegeleidingsgesprek”, zegt ze.

“Bij het maken van De Loopbaancoach in Actie heb ik me wel laten inspireren, met name door Esther Perel, een Amerikaanse relatietherapeut”, vervolgt Ebbinge. “Perel maakt een podcast waarin ze aan de hand van begeleidingsgesprekken uitlegt hoe ze tot bepaalde interventies komt.”

“Bij het maken van De Loopbaancoach in Actie heb ik me wel laten inspireren, met name door Ester Perel”

Podcast ‘De Loopbaancoach’ bestond al

Ook leuk om te weten, is dat Ebbinges nieuwe audioserie niet op zichzelf staat. De afleveringen met Hadassa Kruithof worden geplaatst op het kanaal van de podcast De Loopbaancoach, die al sinds januari 2020 in de lucht is.

“In De Loopbaancoach bespreek ik in elke aflevering een perspectief op een bepaald facet van loopbaanbegeleiding”, legt Ebbinge uit. “Dat doe ik bijna altijd in een vraaggesprek met een expert.”

“In De Loopbaancoach bespreek ik in elke aflevering een perspectief op een bepaald facet van loopbaanbegeleiding”

“Onderwerpen die we dan bespreken komen vaak uit de psychologie: ik heb bijvoorbeeld afleveringen over Compassion Focussed Therapy (CFT), Acceptence & Commitment Therapy (ACT) en systemisch werken gemaakt.”

Ook maatschappelijke ontwikkelingen komen vaak in de podcast aan bod. Ebbinge: “Zo maakte ik afleveringen over kansenongelijkheid met lector Louise Elffers, en maakte ik met Jolien Dopmeijer een aflevering over haar promotieonderzoek naar studentenwelzijn.”

Begonnen als Q&A

Met haar speciale serie, De Loopbaancoach in Actie, gaat de podcast van Ebbinge technisch gezien zelfs een derde fase in. Want voordat De Loopbaancoach een feit was, maakte ze voor haar leergang al opnames met Daphne Wiersema, docent aan de HvA.

Ebbinge: “Na afloop van Daphnes hoorcolleges deed ik met haar een Q&A. Deze opnames deelde ze met hen in een afgeschermde omgeving. Je zou kunnen zeggen dat dit de pilot was – de voorloper van De Loopbaancoach.

“Je zou kunnen zeggen dat dit de pilot was – de voorloper van De Loopbaancoach”

Ebbinge sluit af met een dankwoord. “De podcast zoals-ie nu is, was niet mogelijk geweest zonder de hulp van Wilma Kannegieter, onze informatiemanager Onderwijsuitvoering. Bij de HvA deden we al wel webinars, maar podcasts waren nieuw voor ons. Haar hulp was dus heel belangrijk.”

Zelf luisteren?

Benieuwd naar de podcast De Loopbaancoach? Je luistert hem via je favoriete podcast-app, dus bijvoorbeeld via Apple Podcasts of Spotify. Dat geldt natuurlijk ook voor de speciale serie De Loopbaancoach in Actie.

Nog geen favoriete podcast-app? Luister dan naar De Loopbaancoach via de website van de Hogeschool van Amsterdam.

Drie positieve ontwikkelingen in loopbaanland om op de voet te volgen

Laat je Radboud van Hal, directeur van loopbaanconsultant Human Capital Group, een blik op de trends in loopbaanland werpen? Dan ga je in hosannastemming naar huis. Want drie belangrijke zaken die hij momenteel ziet gebeuren, zijn ronduit positief.

In een gesprek met LoopbaanPro zet hij de ontwikkelingen die hij ziet op een rijtje.

Trend 1: loopbaancoaching vindt plaats in context van een team

Radboud van Hal

Van Hal: “Ik zie dat loopbaanbegeleiding steeds vaker in de context van een team wordt geplaatst. We focussen ons dus niet meer alleen op het individu, zoals eerder de norm was. Dat is goed nieuws.”

“Het functioneren van een medewerker kun je namelijk op individueel vlak slechts beperkt veranderen. Natuurlijk: je kunt iemand allerlei ontwikkelingsmogelijkheden aanbieden. Maar krijgt hij vervolgens binnen zijn team niet de ruimte om toe te passen wat hij heeft geleerd? Dan werkt dat frustrerend voor hem: je bereikt het tegenovergestelde van je intentie.”

“Het functioneren van een medewerker kun je op individueel vlak slechts beperkt veranderen”

“Wil je een medewerker beter laten functioneren? Dan kun je kortom beter dingen binnen zijn team veranderen. Zorg je bijvoorbeeld dat er binnen een team de mogelijkheid bestaat om taken af te wisselen? Dan bereik je dat individuele medewerkers meer skills ontwikkelen, zonder dat je iemand daar persoonlijk op hoeft aan te sturen.”

Trend 2: oudere medewerker hoeft niet te vrezen voor verlies

Van Hal: “Het loopbaanvak krijgt steeds meer oog voor verliespreventie bij oudere werknemers.”

“Dat zit zo: als een werkgever zijn werknemers nu vertelt dat ze zich moeten ontwikkelen, bijvoorbeeld door twee dagen per week op cursus te gaan, zegt de medewerker van 28: ‘leuk!’. Maar de medewerker van 57? Die wil helemaal niet leren cloud computen – hij wil gewoon z’n werk doen. Zijn eerste reactie? ‘Door die cursus verlies ik tijd.’”

“De medewerker van 57? Die wil helemaal niet leren cloud computen”

“Die reactie is natuurlijk onwenselijk: jezelf blijven ontwikkelen is belangrijk, hoe oud je ook bent. Begrijp me dus niet verkeerd: een oudere medewerker die weigert in zichzelf te investeren, moet je echt het inzicht geven dat hij minimaal tot zijn pensioen moet blijven ontwikkelen.”

“Toch is de angst van die oudere werknemer om iets te verliezen wel degelijk gegrond: die cursus gaat hem immers tijd kosten die hij liever aan zijn werk besteedt. Zorg er dus voor dat de ontwikkelingsmogelijkheden exact aansluiten bij zijn kennis en ervaring. Hij heeft uiteindelijk de kennis en ervaring om zelf te weten wat een nuttige invulling van zijn tijd is.”

“Overigens: moedig je als coach een oudere professional aan om een carrièrestap te maken? Dan wordt verliespreventie nóg belangrijker. Een carrièreswitch kan erg goed voor de werknemer in kwestie zijn, maar grote kans dat hij zelf meteen aan het salaris dat hij voor zo’n verandering inlevert denkt.”

“Mijn advies: gebruik een tool als Geldvinder.nl. Daarmee maak je inzichtelijk of zijn financiële angsten gegrond zijn. Je kunt er een enorme drempel mee weghalen.”

“Met een tool als Geldvinder maak je inzichtelijk of financiële angsten gegrond zijn”

Trend 3: arbeidsvoorwaarden gaan mee met de tijd

Van Hal: “Dit heeft minder met loopbaan- en ontwikkelingsbegeleiding te maken, maar wel met hr. En het is wat mij betreft een positieve ontwikkeling, daarom noem ik hem toch. Ik zie dat arbeidsvoorwaarden bij veel organisaties met hun tijd meegaan: ze worden inclusief.”

“Een voorbeeld daarvan? Een bedrijf dat divers en inclusief wil zijn, kan zijn mensen beter vrijgeven tijdens het Suikerfeest, dan tijdens Tweede Paasdag. Of tijdens het Lichtjesfeest – dat is voor Hindoestanen belangrijk.”

“Vooruitstrevende bedrijven doen dat al, en dat is een goede zaak. Je wordt ermee aantrekkelijk voor mensen met verschillende culturele achtergronden.”

“Een ander voorbeeld van moderne arbeidsvoorwaarden, zijn uitzonderingen die voor een individu gelden – en dus niet voor het hele personeelsbestand. Ieder individu is immers anders, en kan op een andere manier worden gemotiveerd. Bedrijven die de regelruimte hebben om de ene medewerker woensdagmiddag vrij te geven en de andere medewerker wat extra salaris te bieden, doen het wat mij betreft goed.”

“In Nederland vinden we dat allemaal nog erg lastig – we zijn een egalitaire samenleving”

“In Nederland vinden we dat allemaal nog erg lastig – we zijn een egalitaire samenleving. Als Pietje iets krijgt heeft Jantje er ook recht op, vinden we. Toch zie ik op het individu gerichte arbeidsvoorwaarden steeds normaler worden, en dat is mooi.”

Loopbaanleren zit verweven in het dagelijks bestaan, laat deze dansfilm zien

Voor Funda Tasdan liepen de zaken net iets anders dan normaal, toen ze twee jaar geleden voor het eerst met professionele balletdansers in loopbaangesprek trad. Ze had daar al rekening mee gehouden – en daarom de gesprekken bewust informeel ingericht – maar toch. 

Funda Tasdan

Geblokkeerd repertoire 

Normaalgesproken werkt Funda als facilitator bij de Loopbaangroep – ze helpt trainingsdeelnemers bij het uitvoeren van opdrachten en denkt achter de schermen mee over vormgevingsvraagstukken.  

Waarom alles net even anders liep? Als loopbaanexpert hanteert ze een vast repertoire – eentje die ervoor zorgt dat ze nooit uitgevraagd raakt. “Maar bij die balletdansers ging dat trucje niet op”, vertelt ze nu met een glimlach. “Die dansers pensioneren op hun 35ste, ze kijken daarom op een heel andere manier naar hun loopbaan. Het zorgde ervoor dat ze door mijn vragen blokkeerden, ze konden geen antwoorden geven. En dus vielen er stiltes.” 

Stiltes geven ruimte  

Maar die stiltes hadden een functie, bleek achteraf. Want Funda sprak de dansers maar gedeeltelijk vanuit haar rol als loopbaanbegeleider, tijdens de gesprekken had ze ook haar kunstenaarspet op. Haar doel? Het regisseren van een dansfilm met ‘loopbaanleren’ – dat gaat over leren dat je invloed op je eigen loopbaan hebt – als hoofdthema. 

“De stiltes die in onze gesprekken vielen, gaven ruimte aan woorden”

“De stiltes die in onze gesprekken vielen, gaven ruimte aan woorden”, zegt Funda met de kennis van nu. “De dansers vertelden me bijvoorbeeld dat de perceptie die het grote publiek van hen heeft niet strookt met de realiteit. ‘Ons leven is een stuk minder glamoureus dan mensen denken’, zeiden ze.”

Input toch lastig 

“Ik trof bovendien professionals aan die zes dagen per week keihard werken in repetities; de zevende dag hebben ze een voorstelling. Daar was ik enorm van onder de indruk. Maar repeteren en optreden doen ze altijd in teamverband, dus toen ik de dansers om hun eigen input voor mijn dansfilm vroeg, vonden ze dat lastig.” 

Toch kwam de input er wel, en eenmaal daar hoefde Funda hem alleen nog te vangen op beeld. Dat deed ze: haar dansfilm INNER is inmiddels een feit. 

Resultaat: INNER 

Funda: “De input van de eerste danser die we in INNER zien, was bijvoorbeeld dat zijn omgeving hem lang als timide heeft ervaren. Dat zie je terug in de film: hij begint daarin in een cocon, maar komt daarna letterlijk in beweging. En hij heeft ambitie – hij wil gaan. Daarom rent-ie aan het eind van de video de trap op.” 

“Die danser was bovendien heel rustig, open minded en down to earth”, vervolgt ze. “Vandaar de aardse kleuren in de omgeving waarin hij danst. En de muziek? Die is speciaal voor hem gecomponeerd.” 

“De eerste danser die we zien, was door zijn omgeving als timide ervaren. Dat zie je terug in de film”

Met de tweede danser die we in de film zien – Funda beschrijft haar als “een vlotte, Britse madame” – had de INNER-regisseur hele andere gesprekken. “Voor haar stond vrijheid centraal, daarom laat ik haar in de video op een bombastische manier letterlijk over grenzen dansen”, vertelt ze. “De glansrol die de zee in haar dans vertolkt is een knipoog naar haar band met de natuur.” 

Waardering zet loopbaanleren op de kaart 

INNER mag rekenen op goede kritieken, ook bij het internationale publiek. De film won laatst een jaarlijkse award bij een festival in Berlijn, nu is hij ook genomineerd voor het San Francisco Dance Film Festival (SFDFF). 

Vanzelfsprekend maken de prijzen en nominaties iets bij Funda los. “Met al die waardering krijg ik voor elkaar dat loopbaanleren op een creatieve manier op de kaart wordt gezet.” 

De film laat zien dat lessen die je in je privéleven leert, je helpen op de werkvloer”

“De film laat bovendien zien dat loopbaanleren in het dagelijks leven verwezen zit”, vervolgt ze. “Lessen die je in je privéleven leert helpen je verder op de werkvloer, en vice versa. Dat is iets waar we even bij stil kunnen staan.”

Funda weet ook dat er ruimte voor verbetering is, als het gaat om algemeen bewustzijn over loopbaanleren. “Maar al kan mijn film slechts een paar mensen er inzicht over geven, dan is dit project wat mij betreft geslaagd.” 

Verweven in dagelijks bestaan 

Zelf laat Funda misschien wel het beste zien dat loopbaanleren verweven zit in het dagelijks bestaan. Ze vertelt: “dingen die ik als kunstenaar leer, gebruik ik in mijn werk als facilitator bij de Loopbaangroep en andersom.”  

Inmiddels weten we dat zo’n verwevenheid prachtige resultaten – een awardwinnende dansfilm, bijvoorbeeld – tot gevolg kan hebben. 

De Virtuele Banenbeurs gaat morgen van start (en dat moeten jouw cliënten weten)

Vorig jaar was-ie er opeens: een kleine revolutie in de banenbeurzenwereld. De Virtuele Banenbeurs, een zoals de naam al doet vermoeden banenbeurs die volledig in een online omgeving plaatsvindt, werd voor het eerst georganiseerd.

Marieke Wehner

Hulp voor werkgevers op een krappe arbeidsmarkt

Sollicitatiedokter, het werkzoekersplatform achter het evenement, organiseert morgen de tweede editie. “Een fantastische kans voor werkgevers”, noemt Marieke Wehner het. Ze is Managing Director van de beurs.

“De arbeidsmarkt is momenteel erg krap, het is voor hen dus lastig om goede kandidaten te vinden”, legt ze uit. “Op De Virtuele Banenbeurs komen werkgevers toch op een laagdrempelige manier met talent in contact.”

Medicijn tegen keuzestress

Dat betekent niet dat De Virtuele Banenbeurs alleen in het leven is geroepen om werkgevers te helpen, benadrukt Wehner. “Ik ben ervan overtuigd dat we met dit evenement ook werkzoekers een grote dienst bewijzen.”

“Ik ben ervan overtuigd dat we met dit evenement werkzoekers een grote dienst bewijzen”

“Mensen die op zoek zijn naar werk hebben het op deze arbeidsmarkt misschien wat makkelijker”, vervolgt ze, “ze hebben immers veel werkgevers en vacatures om uit te kiezen. Maar doordat de keuze reuze is, komen ze soms juist in de problemen. We zien dat vooral bij jonge werkzoekers, de doelgroep op wie De Virtuele Banenbeurs zich met name richt.”

Windowshopping

“Mensen die nog maar een paar jaar op de arbeidsmarkt actief zijn – of nog aan hun eerste baan moeten beginnen – weten vaak niet precies wat ze met hun loopbaan willen”, aldus Wehner. “Doordat ze op De Virtuele Banenbeurs laagdrempelig kennis kunnen maken met mooie organisaties – denk daarbij aan bedrijven als KLM, Heineken en Hunkemöller – nemen we de keuzestress weg.”

“Mensen die nog maar net op de arbeidsmarkt actief zijn weten vaak niet wat ze met hun loopbaan willen”

“In onze communicatie naar potentiële bezoekers hebben we het ook wel over windowshopping – de mogelijkheid om op je gemakje met werkgevers kennis te maken.”

Weet zeker dat je past

De virtuele aard van de banenbeurs van Wehner is niet het enige dat het evenement uniek maakt. Ook uniek: “kandidaten die op 7 april op de beurs afkomen, weten al van tevoren welke werkgevers voor hen interessant zijn”, legt ze uit. “Dat komt omdat CompanyMatch onze bezoekers voorafgaand aan de beurs met deelnemende bedrijven matcht. Dat gebeurt op basis van hun normen en waarden.”

“Op die manier weet je als kandidaat niet alleen zeker dat je qua vakkennis aansluit bij een bepaalde werkgever, maar ook dat je bij de cultuur van het bedrijf past. Voor veel mensen uit de nieuwe werkgeneratie is dat heel belangrijk.”

Geheimpje voor mensen die niet kunnen

Wehner heeft een geheimpje bewaard voor het eind van haar gesprek met LoopbaanPro – mensen die op zoek zijn naar werkgeluk maar tijdens De Virtuele Banenbeurs verhinderd zijn kunnen er hun voordeel mee doen.

“Ik adviseer die mensen zich toch gewoon in te schrijven”, fluistert ze bijkans. “Want ook al kom je niet, je wordt wel gematcht met werkgevers op de beurs. Werkgevers met wie jij een goede match hebt krijgen jouw profiel te zien, en nemen aan de hand daarvan misschien wel contact met je op.”

“Ik adviseer mensen die op 7 april verhinderd zijn om zich toch gewoon in te schrijven”

Afsluitend: “Op die manier kun je dus je droombaan in de wacht slepen, zonder dat je zelf ook maar één sollicitatiebrief hoeft te versturen.”

Meer lezen?

Wil je meer weten over De Virtuele Banenbeurs. Of heb je cliënten uit de nieuwe werkgeneratie voor wie het evenement interessant kan zijn? Klik dan op deze link om de website van de beurs te bekijken.