Waar is het skillspaspoort gebleven?

Het in 2018 gehouden jaarcongres van werkgeversvereniging AWVN was op het oog niets bijzonders: er werd geglimlacht, friet gegeten en – dat kon toen nog – er werden handen geschud. Maar schijn bedriegt: op dát congres werd ook één van de meest revolutionaire initiatieven op onze arbeidsmarkt gepresenteerd.

De geboorte van het skillspaspoort

De bijeengekomen werkgevers spraken die dag namelijk over oplossingen voor onze compleet vastgelopen arbeidsmarkt – een probleem dat vier jaar na dat congres alleen maar is toegenomen. Wellicht ten overvloede: we hebben te maken met sectoren met een overtal aan mensen, terwijl er in andere sectoren juist een schrijnend tekort is aan werknemers.

Op dat congres werd één van de meest revolutionaire initiatieven op onze arbeidsmarkt gepresenteerd

Hoe los je dat probleem op? Precies: door mensen te motiveren om van de ene naar de andere sector over te stappen. Maar in ons huidige hiring-proces – waarbij er vooral naar opleiding en werkervaring wordt gekeken – worden mensen uit sector A niet in sector B aangenomen.

Het revolutionaire antwoord dat de werkgevers in 2018 gaven? Het skillspaspoort! In dat document, zo hadden ze voor ogen, kunnen werknemers hun vaardigheden bijhouden. Vaardigheden zijn immers sectoroverstijgend. Bijvoorbeeld: is iemand sociaal vaardig? Dan kan-ie in potentie zowel in de zorg als in de communicatie aan de slag.

Schipholproef

Bij Schiphol hadden ze er oren naar, dat skillspaspoort. Op de luchthaven lopen zo mogelijk meer beroepen dan nationaliteiten rond: de één werkt in de passage, de ander is schoonmaker en weer iemand anders werkt in de bagage handling.

Heeft de luchthaven één departement druk bezet? En zit een andere afdeling wat dunnetjes? Dan zien ze bij Schiphol met het skillspaspoort in één blik wie ze het best van A naar B kunnen overhevelen. En dus voerde de luchthaven in 2019 een pilot met het document uit.

Nu voor 12 functies de standaard

Die proef werd een enorm succes, vertelt Jannes van der Velde namens het AWVN aan LoopbaanPro. Alhoewel hij geen harde cijfers over de toename in interne mobiliteit op de luchthaven kan overleggen, vertelt hij wel trots dat “de proef heeft bewezen dat het kan, de uitrol van zo’n skillspaspoort”.

“De proef heeft bewezen dat het kan, de uitrol van zo’n skillspaspoort”

“Nu trekken we onze handen ervan af”, vervolgt hij. “Wij vinden het skillspaspoort een geweldig idee, maar uiteindelijk moeten anderen dat ook vinden – anders wordt het niets. De bescheidenheid gebiedt me dat te zeggen.”

Er kwam goed nieuws voor Van der Velde en het AWVN: bij Schiphol denken ze ook met plezier aan de pilot terug. Zo erg zelfs, dat de luchthaven het skillspaspoort voor werknemers in 12 functies nu standaard beschikbaar heeft gemaakt. “We kijken nog of we het document op meer functies kunnen toepassen”, vertelt een woordvoerder van de luchthaven aan LoopbaanPro.

House of Skills biedt hulp

Het vliegveld hoeft dat alles gelukkig niet in z’n eentje te doen – bij de ontwikkeling van het skillspaspoort krijgt het hulp van House of Skills, een netwerkorganisatie die onderdeel is van het Amsterdam Economic Board.

“Met House of Skills proberen we het skillsdenken integraal binnen de Metropoolregio Amsterdam aan te jagen”, vertelt kersvers programmadirecteur Artie Ramsodit. Zelf is ze eind vorig jaar ingestapt binnen de organisatie. Een goedgekozen moment, omdat de financiering voor de eerste fase van House of Skills toen net achter de rug was, en daarmee een financiering voor de nieuwe fase begon.

“Met House of Skills proberen we het skillsdenken aan te jagen”

Zonder al te veel uit te wijden: in de eerste fase deed House of Skills er alles aan om het skillsdenken bij zijn partners – bijvoorbeeld werkgevers, maar ook brancheorganisaties en vakbonden – te agenderen.

In de tweede fase, die nu dus aanbreekt, gaat de organisatie zich meer richten op het daadwerkelijk in de praktijk brengen van de omslag naar skills.

Kwestie van transitie

“Op Schiphol is het skillspaspoort nu misschien geland”, vertelt Ramsodit met gevoel voor luchtvaarttermen, “maar op andere plekken is dat nog lang niet zo. Gelukkig krijgen we in onze nieuwe fase de ruimte om het verder aan de man te brengen, bij werkgevers in de zorgsector, techniek en bouw bijvoorbeeld. Maar we willen het ook bij werkenden en werkzoekenden tussen de oren krijgen.”

“Op Schiphol is het skillspaspoort nu geland, maar op andere plekken is dat nog lang niet zo”

Toch zal het nog even duren voordat iedereen een skillspaspoort heeft, legt Ramsodit uit. “De ontwikkeling ervan is weliswaar complex maar past in de transitie die de arbeidsmarkt momenteel doorstaat.”

Momentum, maar lange weg te gaan

“We zien dat skillsdenken steeds meer momentum krijgt: het kabinet heeft bijvoorbeeld het STAP-budgetgelanceerd. Bovendien nam de Tweede Kamer recent een motie aan om skillspaspoorten te ontwikkelen en te implementeren. Dat geeft de burger moed.

Maar voordat ook skills – naast werkervaring en opleiding – een belangrijke rol gaan spelen bij de werving en selectie, én bij de doorontwikkeling van werknemers binnen bedrijven, hebben we nog een lange weg te gaan.”

Doel belangrijker dan middel

“Daarnaast moeten we opletten dat we, bij al onze werkzaamheden, het doel niet uit het oog verliezen”, vervolgt Ramsodit. “Natuurlijk: sommige collega’s bij House of Skills dromen van een wereld waarin iedereen een skillspaspoort heeft.”

“Sommige collega’s dromen van een wereld waarin iedereen een skillspaspoort heeft, ik ben wat pragmatischer”

“Maar anderen – en ik reken mezelf tot die groep – zijn wat pragmatischer: we hebben uiteindelijk meer instrumenten om skillsdenken op de arbeidsmarkt te realiseren. De Paskamer bijvoorbeeld, een tool waarmee werknemers zien welke beroepen op basis van hun skills nog meer bij ze passen.”

“Lang verhaal kort: ons doel – een op skillsgerichte arbeidsmarkt – is wat mij betreft belangrijker dan het skillspaspoort als middel”, sluit Ramsodit af.

Meer lezen?

Wil je meer weten over het Skillspaspoort, de Paskamer of andere projecten van House of Skills? Bezoek dan hun website op www.houseofskillsregioamsterdam.nl.