Bij- en omscholing vooral belangrijk voor mensen met praktische opleiding

De arbeidsmarkt moderniseert in rap tempo. Aan alle kanten nemen robots werkzaamheden van mensen over. Dat betekent niet per se dat die mensen op zoek moeten naar een hobby: over een jaar of tien zijn ze hard nodig om nieuwe productieprocessen in goede banen te leiden.

Om- en bijscholen

Uit dat alles kan maar een logische conclusie volgen: de arbeidsmarkt staat te springen om bij- en omscholingsprogramma’s, met name voor mensen die een praktisch beroep uitvoeren.

Dat zit zo: de banen die in het komende decennium gecreëerd worden, zullen vooral om sociale vaardigheden, en minder om technische vaardigheden vragen. Mensen die nu nog werk doen dat straks wordt overgenomen door een algoritme, moeten kortom zo snel mogelijk aan hun sociale vaardigheden gaan werken.

Noodzaak

Recent onderzoek van McKinsey maakt duidelijk hoe urgent dat is. Volgens het adviesbureau moet de helft van de mensen met een technisch beroep die de komende jaren hun baan gaan verliezen, nieuw werk vinden dat boven hun huidige salarisniveau ligt. Om voor die banen in aanmerking te komen, is extra scholing cruciaal.

De noodzaak van goede bij- en omscholing zou al met al niet duidelijker kunnen zijn. Of die noodzaak ook is doorgedrongen tot Den Haag, is echter onzeker. De VVD en D66 bijvoorbeeld, allebei bijna gegarandeerde coalitiepartners in het volgende kabinet, trokken in hun verkiezingsprogramma niet concreet geld uit voor het persoonlijk ontwikkelbudget dat de commissie Borstlap begin dit jaar adviseerde.

Niet populair

Maar zelfs als het geld wel vrijkomt, is het maar de vraag in hoeverre mensen met een praktisch beroep daar gebruik van maken. Uitzendbureau Olympia stelde vorig jaar bijvoorbeeld 1000 gratis omscholingstrajecten voor hen beschikbaar. Slechts 500 geïnteresseerden meldden zich aan.

Olympia stelde vorig jaar 1000 omscholingstrajecten beschikbaar. Slechts 500 geïnteresseerden meldden zich aan.

Bij Randstad waren de cijfers nog schrijnender. Daar lagen 14.000 omscholingstrajecten op de plank, slechts 1000 gegadigden kwamen erop af.

Baas in eigen loopbaan

“Van laagopgeleiden wordt opeens gevraagd zelf de regie nemen over hun loopbaan, maar die vraag is nooit eerder aan ze gesteld,” laat Steven Gudde, directeur arbeidsmarkt van Olympia, optekenen in het Financieel Dagblad. Volgens hem is dat de verklaring dat mensen met een technisch beroep hun professionele ontwikkeling niet als hun eigen verantwoordelijkheid zien.

De oplossing voor het probleem is niet makkelijk. Maar, zo vertelt hij het FD, door intimiderende woorden als ‘scholing’ en ‘opleiding’ te vervangen door een meer laagdrempelige term als ‘training’ zet je in ieder geval een stap in de goede richting.