De (arbeidsmarkt)trends voor loopbaanprofessionals in 2025

De trends volgens loopbaanprofessionals in 2025

Begin december sprak ik met honderden loopbaanprofessionals over de belangrijkste thema’s voor 2025. Hun inzichten heb ik samengebracht in onderstaande wordcloud.

De genoemde items zijn terug te brengen naar vijf belangrijke trends en thema’s die in 2025 het werkveld verder inkleuren.

Trend 1: Duurzame inzetbaarheid en vitaliteit: denk dan aan termen als vitaliteit, duurzame inzetbaarheid, preventie uitval, werkplezier en lang leven leren.

Deze trend is natuurlijk niet nieuw, maar blijft onverminderd belangrijk. Het ziekteverzuim is ruim 1,5% hoger dan het langjarig gemiddelde. Dat heeft een gigantische impact op werkdruk, krapte op de arbeidsmarkt en(werk)geluk. Het kost het bedrijfsleven jaarlijks ook nog eens zo’n 30 miljard euro. 

In de covidtijd bereikten we de absolute piek (parallel met de krapte op de arbeidsmarkt), waarna de daling iets is ingezet. De pieken liggen lager dan het jaar daarvoor, maar het totale verzuim is met zo’n 5% erg hoog. 1 op de 20 werknemers zit ziek thuis. Daarbij zijn er (grote) verschillen tussen sectoren, beroepen en leeftijdscohorten.

In het domein van (vitale) gezondheid, preventie en verzuimbegeleiding ligt er voor loopbaanprofessionals in 2025 en de jaren die daarop volgen nog veel werk. Ook de handhaving van de Wet DBA, waarbij zzp’ers massaal gedwongen worden in loondienst (bij een detacheerder) te gaan, zal het ziekteverzuim niet doen dalen. Wetende dat detacheerders een hoger dan gemiddeld ziekteverzuim hebben. 

Trend 2: AI en technologische innovatie. 

Loopbaanprofessionals hoef je niet te overtuigen van de potentiële impact van AI op haar vak. Bijna elke loopbaanprofessional verwacht dat de invloed (behoorlijk) groot is. In alle disciplines van het vak (van loopbaanpaden tot indicaties om uitval te voorkomen) gaat AI een hele grote rol spelen. Daarin is AI essentieel onderdeel geworden van én ondersteunend aan het werk.

Maar AI zorgt ook voor veel extra werk. Werk verandert voor mensen. Ze verliezen hun baan, moeten nieuwe skills ontwikkelen, krijgen nieuw werk, groeien door naar andere rollen. Wie begeleidt die processen van skillstransitie en jobcarving? Juist, de loopbaanprofessional. 

Ook het werk van de loopbaanprofessional zelf verandert fundamenteel door AI. Denk aan de AI-tool Pathfinder van Indeed, die begin 2025 wordt gelanceerd. Deze tool is ontworpen om werkzoekenden te ondersteunen bij hun zoektocht naar functies die aansluiten bij vaardigheden. Zelfs als het cv of opleidingsachtergrond niet volledig overeenkomt met de functie-eisen.

De belangrijkste kenmerken van Pathfinder zijn: 

(1) ‘Persoonlijke’ begeleiding: Pathfinder werkt als een persoonlijke talentagent, vergelijkbaar met een menselijke recruiter of loopbaanprofessional.

(2) Skillsmatching: de tool matcht vaardigheden en ervaringen van de gebruiker met beschikbare vacatures, waardoor een meer intuïtieve en effectieve zoektocht ontstaat.

(3) Pathfinder is altijd en overal beschikbaar. 24/7.

Trend 3: Talentontwikkeling en mobiliteit. Denk daarbij aan talentontwikkeling, persoonlijke ontwikkeling, doorgroeien, talent gericht werken, skills, interne mobiliteit, doorstroming, re-integratie en jobcarving en coaching.

Breken skills dan echt door in 2025? Nog niet helemaal, maar dat er belangrijke stappen worden gezet, kan ik ook niet ontkennen. Generatieve AI versnelt deze ontwikkelingen, met partijen als 8vance (gaan live met het UWV in 2025), SkillsCV en de Talentpoolcommunity, de Skills Ambassade en natuurlijk Eightfold en Techwolf.

Het SkillsDNA (-paspoort) vormt steeds meer het startpunt van de werknemers (rechtsboven in de figuur) en deze is en wordt onderdeel van het HR-systeem. Daarmee speelt het automatisch ook een grote rol in talent management, carrièreplanning, learning & development en interne mobiliteit. Ook verbindt het organisaties met communicaties om zich heen. Van onderwijsinstellingen (EVC, Stages, zij-instroom) tot en met samenwerkende bedrijven in de regio of op het industrieterrein. Een partij als de TalentpoolCommunity doet daar veel in. 

Uiteindelijk valt de Nederlandse en Europese arbeidsmarkt steeds meer terug op één skillsnorm. ISCO, Europass en/of GeneratieveAI is daarin leidend, in tegenstelling tot de meer nationale skillstalen zoals CompetentNL. Die gaan het waarschijnlijk niet redden. 

Trend 4: Balans werk/privé. Denk daarbij aan werk-privé balans, behoud/retentie, zelfontplooiing en re-integratie. 

Return to Office (RTO) staat bij steeds meer bedrijven op de agenda. Misschien is thuiswerken ‘doorgeslagen’. Het is de norm geworden. Tegelijkertijd is er steeds meer gedegen onderzoek beschikbaar rondom de voordelen van thuiswerken.

Onderzoek door professor Nicholas Bloom van Stanford University suggereert dat een toename van het aantal kantoordagen niet noodzakelijk leidt tot hogere productiviteit. Werknemers waarderen hybride werkregelingen (waarbij ze enkele dagen per week thuiswerken) en er is een betere balans tussen werk- en privéleven. 

Voordelen van thuiswerken:

• Flexibiliteit: werknemers kunnen werk en privé beter combineren. 
• Tijdsbesparing: minder reistijd naar kantoor geeft werknemers meer vrije tijd en minder stress.
• Verhoogde productiviteit: sommige studies suggereren dat werknemers thuis productiever zijn door een rustige werkomgeving en minder onderbrekingen.

Nadelen van thuiswerken:

• Verminderde sociale interactie: het gebrek aan face-to-face contact met collega’s kan leiden tot gevoelens van isolatie en eenzaamheid.
• Moeilijkheden bij samenwerking/minder innovatie: virtuele communicatie kan minder effectief zijn. Dat beïnvloedt teamdynamiek en creatieve processen.
• Risico op overwerk/gezondheid: de vervaging van grenzen tussen werk en privé kan ertoe leiden dat werknemers langer doorwerken. Dat veroorzaakt stress of burn-outs. Volledig thuiswerken kan leiden tot een verhoogd risico op obesitas en depressie. Hybride werkers bleken het gezondst en gelukkigst te zijn, met lagere percentages depressie (8%) en obesitas (20%) vergeleken met volledig thuiswerkers

Trend 5: Bruggen bouwen op de arbeidsmarkt.

Deze trend is niet veel expliciet benoemd, maar hoort zeker in dit rijtje thuis. Denk hierbij aan rekening houden met mensen die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Van handicappen tot neurodiversiteit, impact van hormonen, laaggeletterdheid, beperkte beheersing van de Nederlandse taal en andere ‘belemmeringen’ die mensen ervaren.

Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt (breed gedefinieerd) kunnen middels (loopbaan)begeleiding en coaching heel goed een plek vinden op deze arbeidsmarkt. Ondanks de krapte en de schaarste, is het geen vanzelfsprekendheid voor werkgevers om deze brug te bouwen of eroverheen te lopen. Loopbaanprofessionals moeten als gids dienen om dit bijzondere talent te ontsluiten.

En trends in volgorde van belangrijkheid…

Naast de open vragen, was er ook voorgedefinieerde lijst met de trends en ontwikkelingen voor het komende jaar. Gelukkig kwamen daarin veel van dezelfde punten in terug. Nu in volgorde van belangrijkheid: 

1. 1. AI. Als loopbaanprofessional moet je AI omarmen in de breedste zin van het woord. Om beter te worden in je vak en omdat het het vak van loopbaanprofessionals fundamenteel gaat veranderen. Volg de trainingen en masterclasses, ga naar de events, volg de juiste podcasts, websites en influentials zoals Friso Visser.
   2. Krapte & schaarste op de arbeidsmarkt. De demografische ontwikkelingen zorgen waarschijnlijk voor blijvende schaarste. Al is het mijn overtuiging dat deze wel een ‘onsje minder’ wordt in 2025. Alle cijfers op een rij hebben én actueel? Check dan Arbeidsmarkt in Cijfers van Intelligence Group. Daarbij blijft natuurlijk zonder enige twijfel het bewijs van kracht dat organisaties die niet hun doelgroep- en arbeidsmarktkennis op orde hebben, ook geen recht van spreken hebben over ‘krapte en schaarste’. Zonder Google Maps of TomTom ga je toch ook niet op reis?
   3. Skills. De arbeidsmarkttaal die ons allemaal verbindt. Van werkgevers, aan werknemers en van regio’s aan scholen. Houd komend jaar 8vance en SkillsCV goed in de gaten. Minimaal één, maar zeer waarschijnlijk beiden (al dan niet gecombineerd) gaan de arbeidsmarkttransitie in gang zetten. In tegenstelling tot CompetentNL, die in 2022 klaar moest zijn, maar alweer een jaar is uitgesteld. 
   4. Intern beginnen en op de arbeidsmarkt winnen. Natuurlijk staat daar ‘behoud is het nieuwe goud’, interne mobiliteit, en Learning & Development. Deze typische HR-onderwerpen zijn goed geland bij de loopbaanprofessionals, gecombineerd met mentale en vitale werknemers en goed werknemerschap.
   5. Productiviteitsverbetering. Wereldwijd onder leiding van Elon Musk en het DOGE, the Department Of Government Efficiency project. Het is het meten en weten van de effectiviteit en output van mensen. De innovatiekracht en bijvoorbeeld de bijdrage van thuiswerken versus kantoorwerken. Het is het meten van de toegevoegde waarde en productiviteit van werknemers en het vergroten daarvan. Een spannende en numerieke exercitie die én controversieel is, én essentieel om een antwoord te vinden op de schaarste op de arbeidsmarkt. Niet alleen in Nederland, maar overal op de wereld.
      1. Zij-instroom. Met name om de knelpunten op de arbeidsmarkt op te lossen rondom zorg, onderwijs en energietransitie, is het veel slimmer om te vertrouwen en te bouwen op zij-instroom dan op starters. Die laatste groep is lastig te (ver)binden, terwijl juist de veertigers graag nog een langdurige nieuwe stap in hun carrière willen maken. Dit vraagt natuurlijk de nodige begeleiding. Bij wie kloppen ze dan aan?
      2. Reorganisaties. In 2025 zullen tientallen grote reorganisaties aangekondigd worden, onder meer bij de overheid (gevolg van nieuw beleid), maar zeker ook in de financiële sector (banken en verzekeringen). Efficiency en AI worden daar de grote aanjagers. Ook dit brengt extra vraag naar loopbaanprofessionals (werk naar werk) met zich mee.
      3. Wet DBA. De belangrijkste vraag is hoelang de handhaving standhoudt. Het lijkt mij zeer ongeloofwaardig dat als de grootste vrager naar zzp’ers (de Rijksoverheid) zichzelf niet aan haar eigen wet houdt, zij deze norm wel dwingend kan opleggen aan de rest van de markt. Maar wat het ook mag zijn, loopbaanprofessionals kunnen uitstekend uit de voeten met een SOW en hoeven zelden ‘ingebed’ werk te doen. No stress. Vandaar ook als laatste van de 10.

Ik kan het derhalve wel eens zijn met iedereen die denkt dat het een mooier 2025 wordt. Er komt genoeg werk aan voor loopbaanprofessionals. Omarm AI, dan neemt de eigen productiviteit en werkplezier ook toe. 

Maak er een mooi jaar van!