Employability18/04/2024 · 3 min
Hoe richt een werknemer z’n carrière zo in, dat hij meer energie opwekt dan dat hij verbruikt? Jos Akkermans houdt zich dagelijks met dat vraagstuk bezig – hij is universitair hoofddocent op gebied van Duurzame loopbanen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Om uit te leggen waarom zijn veld zo belangrijk is, vertelt hij een verhaal over een allesverwoestende aardbeving, die twaalf jaar geleden plaatsvond in de Nieuw-Zeelandse stad Christchurch.
Zelfs een traumatische aardbeving kan positief uitpakken
“Misschien kun je je de ramp nog wel herinneren”, gaat hij vanuit zijn kantoor op de universiteit van start – LoopbaanPro spreekt hem via een videoverbinding. “Hoe tragisch het ook was, voor mijn vak is de gebeurtenis erg interessant. Mijn collega’s en ik willen namelijk weten welk effect onverwachte, shockerende gebeurtenissen op een loopbaan kunnen hebben. Professionals in Christchurch die voor en na de aardbeving een enquête invulden, geven ons daar inzicht in.”
“Het is makkelijk om aannames te doen, maar kloppen die wel?”
“Je zou natuurlijk aannames over die effecten kunnen doen”, vervolgt de expert. “Als een familielid overlijdt, ligt een negatieve impact op iemands werk bijvoorbeeld voordehand. Maar is dat ook echt zo? Niet per se, laten de resultaten uit Nieuw-Zeeland zien. Want wat blijkt? Sommige mensen gaven hun professionele situatie een paar jaar na de aardbeving een hogere beoordeling dan ervoor. Dat gold vooral voor mensen die voorafgaand aan het natuurgeweld iets deden waar ze geen plezier uithaalden: de aardbeving gaf hun a new lease on life. En daarmee óók de motivatie om een beter passende baan te zoeken.”
“Verder interessant: mensen die voor de aardbeving goed in hun vel zaten, hadden het erna vaak een stuk lastiger op hun werk. Zij waren eerst blij met hun leven, maar nu was alles opeens op z’n kop gezet – zowel letterlijk als figuurlijk.”
Belangrijke les om werkgeluk te verhogen
De les uit Nieuw-Zeeland moge duidelijk zijn: een verschrikkelijke gebeurtenis hoeft niet per se negatieve gevolgen op je loopbaan te hebben. “Dat een negatieve ervaring een positieve draai aan je carrière kan geven, zagen we bijvoorbeeld ook in een onderzoek onder jonge ondernemers”, vult Akkermans nog aan. “Veel van hen waren in dat ondernemerschap beland omdat ze bij een grote corporate ontslagen waren – zo’n ontslag mag je best een persoonlijke shock-ervaring noemen. Hun carrière is er door dat trauma echter wél op vooruitgegaan – als ondernemer zitten ze immers een stuk beter op hun plek.
“Een negatieve shock kan prima positieve gevolgen voor je carrière hebben”
De hamvraag is vervolgens: waarom zijn Akkermans en zijn collega’s zo benieuwd naar de gevolgen die een shock-ervaring, positief dan wel negatief, op loopbanen heeft? “Omdat we aan de hand van ons onderzoek advies aan organisaties kunnen geven, en daarmee werkgeluk in de hele maatschappij verhogen”, is de platgeslagen versie van zijn antwoord.
Vakgebied ‘duurzame loopbanen’ beslaat nog veel meer
Tot slot benadrukt Akkermans dat zijn vakgebied uit veel meer bestaat dan de shock-ervaringen waar hij, op aandringen van uw LoopbaanPro-verslaggever, tot nog toe over sprak. Wat dan zoal? “In het kort komt het op het volgende neer”, begint hij uit te leggen: “de afgelopen decennia zien we carrières steeds meer een zaak van het individu worden. Vroeger kreeg je vaak rond je twintigste een baan, en die hield je in de regel tot je zestigste – in de tussentijd zorgde je werkgever voor je welzijn. Hoe anders is dat nu: mensen veranderen continu van werk, werkgever en werkvorm. Ze moeten al die transities zelf maar in goede banen zien te leiden – dat is natuurlijk heel complex. Wij onderzoeken hoe je dat het beste doet.”
“De werknemer van tegenwoordig moet complexe transities zelf in goede banen leiden”
“En natuurlijk”, besluit de universitair hoofddocent: “wij zijn niet de eersten die zich met het onderwerp bezighouden. In ons veld komen tenslotte drie ruimschoots bestudeerde velden samen: geluk, gezondheid en productiviteit. Waarom ons werk toch relevant is? Omdat de drie disciplines zich tot nu toe op eilandjes afspeelden: psychologen onderzochten werkgeluk, medici keken naar gezondheid en managers naar productie. Wij brengen die drie bij elkaar.”
Meer ontdekken?
Wil je meer weten over het academische vakgebied van duurzame loopbanen? Kom op 28 juni aanstaande dan naar de keynote van Akkermans op het IAEVG-congres in Den Haag. Andere vooraanstaande loopbaanexperts zijn tussen de 28ste en de 30ste ook van de partij.
