Charles Darwin, u kent hem misschien van de evolutietheorie, zei het al. Wie zich niet weet aan te passen, gaat uiteindelijk kopje onder. Dat geldt ook voor bedrijven, weet Ingomar Kuiter, operationeel directeur van loopbaan-, outplacement- en re-integratiebureau Staatvandienst. “Wil je als bedrijf niet alleen overleven, maar ook floreren? Dan moet je wendbaar zijn,” vertelt hij in gesprek met LoopbaanPro.nl.
Wendbaarheid als overlevingsmechanisme
Om dat te illustreren, haalt hij het inmiddels failliete warenhuis V&D en webshop Coolblue.nl aan. “V&D ging niet mee met z’n tijd, ze stelden zich niet wendbaar op”, vertelt Kuiter. “Terwijl het publiek behoefte kreeg aan specialistische winkels en online shoppen, bleef V&D bij de traditionele werkwijze. Daarom bestaat het nu niet meer.”
“V&D ging niet mee met z’n tijd, ze stelden zich niet wendbaar op. Daarom bestaat het nu niet meer”
“Coolblue.nl is daarentegen wel wendbaar. Zij merken dat mensen bepaalde dingen soms toch willen voelen voor ze het kopen, en dus openen ze naast hun webshop ook fysieke winkels. Daar gaan ze in het begin geld op verliezen, maar uiteindelijk doen ze er goede zaken op het gebied van klantenbinding mee. Door continu mee te gaan met de tijd, groeien zij verder.”
Juist nu belangrijk
Dat wendbaarheid nu nóg belangrijker is voor bedrijven dan vroeger, weet Denise Vlug. Zij is als Business Development Manager bij Staatvandienst ook aangeschoven bij het gesprek. “De arbeidsmarkt is tegenwoordig continue in beweging”, vertelt ze. Banen die we vijf jaar geleden nog hadden, bestaan nu niet meer, en aan banen waarvan niemand momenteel nog weet is over 5 jaar immense behoefte. Dat proces ging vroeger veel langzamer.”
Daarmee geeft Vlug meteen het recept voor een wendbaar bedrijf weg: “wendbare werknemers.” Want heb je wendbare werknemers in dienst (lees: mensen die zichzelf continu ontwikkelen en daardoor moeiteloos kunnen overstappen op een nieuwe functie)? Dan kun je als bedrijf iedere abrupte ontwikkeling in jouw sector opvangen met het personeel dat je al hebt.
“De maatschappij heeft mensen nodig die makkelijk een carrièreswitch kunnen maken”
Vlug voegt daaraan toe dat wendbare werknemers niet alleen voor een bedrijf interessant zijn. Als maatschappij hebben we ook wat aan hen. “Tijdens de coronacrisis hebben we gezien wat er gebeurt als één sector (de horeca, red.) moet sluiten en een andere sector (de zorg, red.) overuren draait. De maatschappij heeft dan mensen nodig die makkelijk een carrièreswitch kunnen maken. Wendbare werknemers doen dat als geen ander.”
Netflix van loopbaancoaching
Om bedrijven wendbaar te maken – of, in sommige gevallen, te houden – gaat Staatvandienst investeren in “wendbare loopbanen”, vertelt Ingomar Kuiter. Met bedrijven die meerdere diensten van het bureau afnemen wordt daarom gesproken over een loopbaanabonnement. Zie het als het Netflix of de Spotify van de loopbaanbegeleiding: als werknemer kun je een beroep op ondersteuning doen wanneer je daar maar behoefte aan hebt.
“Het nieuwe product lanceert Staatvandienst met een simpele reden”, vertelt Kuiter. “Een wendbare werknemer is namelijk niet alleen continue bezig met het ontwikkelen van zijn professionele vaardigheden. Hij vraagt zichzelf ook doorlopend af of-ie nog op z’n plek zit.”
“Als jij je werk niet leuk vindt, kun je ook niet snel schakelen.”
“Waarom? Omdat op het moment dat die werknemer niet meer lekker in z’n vel zit – en dus geen energie meer krijgt van het werk dat hij doet – hij ook minder bevlogen is. Hij kan nog zoveel in z’n skills hebben geïnvesteerd: als jij je werk niet leuk vindt, kun je ook niet snel schakelen.”
Sparren
Door loopbaanbegeleiding in abonnementsvorm aan te bieden, kan Staatvandienst die broodnodige doorlopende begeleiding aanbieden. “Dat je als werknemer af en toe met een loopbaancoach over dingen kunt sparren, zou eigenlijk onderdeel van ieder arbeidsvoorwaardenpakket moeten zijn”, zegt Denise Vlug enthousiast.
“Wij willen ons als strategisch partner verbinden aan bedrijven om over de volle breedte een loopbaanbijdrage leveren”, voegt Kuiter het in managementtaal samen. “We willen dus meer bieden dan alleen een oplossing voor een probleem, we willen ze ook graag voorkomen.”
Een schaap over de dam
Ingomar Kuiter doet niet geheimzinnig over de vraag naar loopbaanabonnementen op dit moment: die is er nauwelijks. Voor Staatvandienst is er dus nog een overtuiggingsslag te winnen. Eentje waar Kuiter zich niet bijzonder veel zorgen over maakt, overigens.
“Als we eenmaal kunnen aantonen hoe goed dit concept werkt, willen veel organisaties met ons in zee”
“Partijen willen graag met ons praten over wat ze nodig hebben en wat wij kunnen bieden. Ze hebben allerlei ideeën, maar vinden het soms spannend om door te pakken. Als we eenmaal kunnen aantonen hoe goed dit concept werkt, ben ik ervan overtuigd dat veel organisaties met ons in zee willen. Daarvoor moet natuurlijk eerst één schaap over de dam zijn: een launching partner. Die komt steeds dichter in de buurt.”
Nieuwe velgen
Denise Vlug heeft begrip voor de terughoudende houding van de bedrijven met wie Staatvandienst in gesprek is. “Die organisaties zijn geen goede doelen, ze willen waar voor het geld dat ze in een loopbaanabonnement investeren”, vertelt ze. “Aan ons de taak om te bewijzen dat wendbare werknemers deze investering waard zijn.
“Er zijn natuurlijk mensen die hun transitievergoeding gebruiken voor een aanvulling op hun loon of voor vakantiegeld. Een extraatje voor een caravan of nieuwe velgen voor je auto is natuurlijk ook fijn”, zegt Kuiter. “Maar de meeste mensen willen zichzelf dolgraag verder ontwikkelen. Geef je hun daar als werkgever de mogelijkheid toe? Dan lopen ze twee keer zo hard voor je.”
Geen V&D
Uit de nieuwe visie van Staatvandienst wordt in ieder geval één ding duidelijk: door de nieuw aangebrachte focus op wendbare loopbanen – een focus waar de huidige arbeidsmarkt als nooit tevoren om vraagt – stelt het bureau zich wendbaar op. Een V&D-scenario is daarmee uitgesloten. Een Coolblue.nl-scenario ligt meer voor de hand.