Best practices26/04/2024 · 3 min
“Heeft je collega of werknemer met verlies te maken? Dan ontkom je er niet aan: je moet je eigen pijn – dus je eigen ongemak of ervaring met verlies – aankijken”, zegt loopbaancoach Marjanka Houben. Ze biedt gespecialiseerde trajecten aan op het kruispunt van carrière en rouw. En dan met een glimlach: “dat is wel een beetje coachtaal, hè? Hoe zeg ik dat normaal?!”
Zwaar, maar toch een lach
De woorden zijn kenmerkend voor de attitude van haar verhaal – en ook van haar karakter. Want niemand hoeft Houben uit te leggen dat verlies een zwaar onderwerp is: zelf verloor ze vijf jaar geleden haar partner. Maar toch maakt ze, als ze vertelt over omgaan met verlies, af en toe ruimte voor een lach.
Uiteindelijk komt haar verhaal op het volgende neer: een slachtoffer van verlies moet je niet uit de weg gaan. Want juist wél met hen in gesprek gaan, weet Houben, is het belangrijkste dat werkgevers en collega’s kunnen doen wanneer het noodlot iemand op hun werkvloer treft.
Onnatuurlijk, maar ga ze niet uit de weg
Lastig, omdat het tegennatuurlijk is, vervolgt ze. “Want praat je met iemand die iets verschrikkelijks doormaakt? Dan moet je het vroeg of laat daarover hebben – je kunt de olifant in de kamer niet negeren. Over verlies praten is extreem ongemakkelijk, dus doen veel mensen het niet. Logisch: je legt je hand toch ook niet op een gloeiendhete barbecue?!”
“Over verlies praten is extreem ongemakkelijk, dus doen veel mensen het niet”
“Maar overlijdt een naaste? Dan verliest diens nabestaande al zoveel. Een ouder, partner, kind of collega, bijvoorbeeld. Het laatste wat-ie wil is ook nog eens z’n routine en vertrouwde veilige omgeving kwijtraken. Een praatje maken bij het koffiezetapparaat hoort daarbij. Of in coronatijd: lekker kletsen voor en na een Zoom-meeting.”
“Ben je de collega of werkgever van iemand die met verlies te maken heeft? Dan heb je een hele bak lef en bewustwording nodig om te blijven staan, oogcontact te maken en het gesprek aan te gaan. Maar doe het alsjeblieft: het kan zóveel helpen.”
Parel in de wond
In haar werk adviseert Houben regelmatig werkgevers en hr-afdelingen over verlies op de werkvloer. ‘Het gesprek aangaan’ is dan een belangrijke boodschap, maar ze heeft er nog een – eentje waar op het eerste gezicht niemand aan wil denken. “Er ligt namelijk een parel in die wond”, vertelt ze. Gevolgd door, hoe kan het ook anders: “Haha, daar ga ik weer met m’n coachtaal.”
“In het begin wil niemand stilstaan bij het feit dat verlies iets oplevert”
“In het begin wil niemand stilstaan bij het feit dat verlies iets oplevert”, legt Houben uit. “Dat is natuurlijk logisch. Maar als er een stuk van jou verdwijnt, dan verander je. Verlies je iets of iemand? Dan kan je dat bijvoorbeeld meer inlevingsvermogen opleveren. Of je leert erdoor anders met tegenslag om te gaan.”
Bewust van verandering
“In welke capaciteit je ook verandert door je verlies – je moet je daar bewust van zijn. En een werkgever ook. Want ben je een werkgever? Dan is je werknemer na z’n verlies anders dan voorheen. Aan jou de taak om met je medewerker op zoek te gaan naar de taak die nu het best bij hem past.
“In welke capaciteit je ook verandert door je verlies – je moet je daar bewust van zijn”
Houben wil ten slotte duidelijk maken dat verlies niet per definitie om overlijden gaat. “Je verliest immers ook iets wanneer je in een nieuwe levensfase terecht komt ”, vertelt ze. “Ga maar na: worden je kinderen ouder? Dan verlies je die schattige kleintjes waarmee je kunt knuffelen – je krijgt er brutale shitpubers voor terug, haha!”
Vitaliteitsverlies
Om te illustreren hoe je met verlies van een levensfase omgaat, haalt Houben een cliënt uit haar eigen praktijk, FloreerNu, aan. “Een dame van in de 57: razend was ze. Op haar werkgever vooral, die had in haar ogen zoveel fout gedaan.”
“Maar nadat we in gesprek raakten, bleek ze vooral boos te zijn om het feit dat ze een senior aan het worden was”, vervolgt Houben. “Haar krachten waren verschoven. Ze kon niet langer 60 uur per week werken, die vitaliteit was ze immers verloren. Maar wat ze nu wel kan? Met al haar ervaring rust in de tent brengen; het overzicht bewaren.”
Ze bleek vooral boos te zijn om het feit dat ze een senior aan het worden was”
“Haar werkgever gaat goed om met dat ‘verlies’, ze heeft nu heel andere gesprekken met hr. Die gaan over hoe ze nog vier jaar van waarde kan zijn, en dan – toedeledokie – lekker met pensioen kan gaan.”
Houben: “Wat mij betreft is dat de perfecte manier om als werkgever met verlies te dealen.”
Meer over dit onderwerp?
Benieuwd hoe jouw organisatie het best met verlies op de werkvloer omgaat? Luister dan naar het hele verhaal van Marjanka Houben tijdens LoopbaanPro Live. Dat evenement vindt op 19 april plaats in een virtuele omgeving. Klik hier voor meer informatie, of om jezelf aan te melden.
