Op de werkvloer van tegenwoordig is een collega die opschept bij het koffiezetapperaat een narcist. Een slecht communicerende manager doet daarnaast aan gaslighting, en bovendien is je snelgeprikkelde klant een psychopaat. Al die termen komen linea recta uit de psychologie, en als het aan Frederik Anseel ligt – nota bene een organisatiepsycholoog – blijven ze daar. Aan het zogeheten therapy speak, een fenomeen waarbij begrippen uit de mentale gezondheidswetenschap op een incorrecte manier in een andere wereld belanden, heeft hij een broertje dood.
Therapy speak lost problemen niet op
Dat alles schreef hij recentelijk in een column in de Vlaamse krant De Tijd. Termen als ‘toxic’, ‘trauma’ en ‘onveilige gehecht’ dienen wat de Belg betreft kortom zo snel mogelijk van de werkvloer te verdwijnen. Ook omdat het allemaal ietwat “doorgeslagen” klinkt, maar dat is niet zijn belangrijkste kritiek op de trend. Want wanneer iedereen op kantoor als een doorgewinterd therapeut gaat klinken, creëer je in beginsel twee serieuze problemen, lezen we in zijn stuk.
Termen als ‘toxic’, ‘trauma’ en ‘onveilige gehecht’ dienen wat de Belg betreft van de werkvloer te verdwijnen
Allereerst: als we de mensen met wie we moeten samenwerken met complexe medische aandoeningen diagnosticeren, wordt het lastig om onderlinge problemen op te lossen. Die problemen los je wél op als je erkent dat zowel jij als de andere partij tot nu toe niet fijn samenwerken, en een misverstand een waarschijnlijkere oorzaak van dat probleem is dan een onderliggende geestesziekte. Bovendien, zo beargumenteert Anseel, doen we af aan de oprechte problematiek van mensen met een mentale worsteling, als we op iedere collega een Pieter Baarn-esque label plakken.
Yoga-sessies en stresscoaches helpen alleen individu
Therapy speak staat bovendien aan de wieg van een ander fenomeen dat moderne werkplaatsen overneemt, vervolgt Anseel in zijn column. Want om al die vermeende psychologische aandoeningen op te lossen, implementeren loopbaanprofessionals links en rechts yoga-sessies, meditatie-apps en stresschaoches. In andere woorden: welzijnsproducten gericht op het individu maken dankzij de trend steeds vaker hun opwachting op kantoor.
Welzijnsproducten maken dankzij de therapy speak-trend steeds vaker hun opwachting op kantoor
Op zich is daar wat de Vlaamse psycholoog betreft niks mis mee – hij weet dat de tools kunnen bijdragen aan een betere ervaring voor het individu. Maar, zo schrijft hij ook, hr-afdelingen gebruiken wellness-middelen vaak als excuus om geen échte oplossingen te hoeven aandragen. Het is voor een organisatie immers veel makkelijker om yoga-sessies te organiseren, dan te erkennen dat een matige sfeer op het werk vooral wordt veroorzaakt door de werkstructuren zelf. Op het individu gerichte welzijnsinitatieven gaan dat niet veranderen, laat Anseel met dit onderzoek uit Oxford zien. Wat wel? Het ouderwets aanpakken van structurele factoren in de werkomgeving, zo sluit hij af.
Verder lezen?
Benieuwd naar de hele column van Frederik Anseel? Je vindt het via deze link naar de website van De Tijd.