Nieuws10/10/2024 · 3 min
Een antwoord van een werkgever bij een zoektocht naar een baan is voor de sollicitant ontzettend spannend. Nog spannender is het als iemand zomaar contact met je opneemt om meer informatie te vragen of zelfs een baan aan te bieden. Als loopbaanprofessional ben jij een belangrijke steunpilaar in dit werkzoekproces. Succesvol werkzoekers op de arbeidsmarkt zetten betekent informeren over de kansen ervan, maar ook waarschuwen voor de gevaren. Ken jij deze en weet je wat je moet doen?
Identiteit stelen en geld afhandig maken
Nepvacatures die niet-bestaande bedrijven plaatsen op vacaturewebsites of oplichters die mensen direct benaderen via whatsapp of e-mail. Verschillende vormen van fraude met gezamenlijke doelen: een identiteit stelen en/of geld afhandig maken. Ook vanuit voor vrijwel iedereen bekende organisaties, zoals Randstad, sturen fraudeurs berichten die op bijna alle vlakken daadwerkelijk afkomstig van dat bedrijf lijken. Randstad schrijft hier zelf over:
“Steeds vaker ontvangen mensen berichten over zogenaamde vacaturemogelijkheden bij Randstad via sms of messenger. De berichten zijn echter niet afkomstig van Randstad zelf, maar van kwaadwillenden die vacaturefraude plegen.”
Check vooral deze webpagina van Randstad, waarin zij schrijven over phishing-berichten. Daar vind je goede voorbeelden van valse sms-berichten en vacaturefraude via sociale media die je kunt delen met cliënten.
Zo herken je vacaturefraude
Een onveilige vacature is niet altijd makkelijk te ontdekken. Een werkgever heeft immers informatie nodig om vast te stellen of een sollicitant geschikt is voor de rol. Toch hebben frauduleuze vacatures wel signalen waar je een cliënt (en jezelf!) op kunt attenderen en waarbij alle alarmbellen moeten gaan rinkelen. Hier een aantal op een rijtje:
- Ongevraagde e-mails of WhatsApp-berichten waarin om persoonlijke informatie wordt gevraagd: de meeste bedrijven verwijzen een cliënt door naar een sollicitatieproces of formulier op hun website. Weinig bedrijven vragen om persoonlijke gegevens, totdat een cliënt stappen in het sollicitatieproces neemt.
- Een betaling vooraf of tijdens een sollicitatiefase: bij een betaling voor bijvoorbeeld een test, opleiding of certificaat heb je bijna zeker met een scam te maken. Een werkgever heeft pas bankgegevens nodig op het moment dat een cliënt de baan accepteert. Dus pas na het sollicitatieproces en acceptatie van de baan.
- Elk verzoek om een cryptocurrency-betaling uit te voeren: om ‘salaris’ te ontvangen moet een slachtoffer eerst een bedrag overmaken – vaak in bitcoins.
- Korte en vage functiebeschrijvingen: een reguliere vacature bevat meestal functieverantwoordelijkheden, gegevens van het bedrijf, een sluitingsdatum voor sollicitaties en eventueel salarisgegevens. Laat een advertentie dit weg? Controleer het bedrijf voordat een sollicitant tot actie overgaat.
- Een ongebruikelijk hoog salaris: fraudeurs gebruiken een hoog salaris als click-bait om een slachtoffer haastig te laten solliciteren en daarmee met persoonlijke gegevens te strooien. Bespreek daarom altijd voorafgaand aan een zoektocht een gangbaar tarief met een cliënt.
Verminder de kans op fraude al bij een cv
Om leningen aan te vragen, aankopen te doen, bankrekeningen aan te vragen of een identiteit te stelen, verzamelen fraudeurs privégegevens uit een cv. Een baanzoeker kan dus voorafgaand aan een zoektocht al stappen ondernemen om fraude tegen te gaan. Het is in ieder geval belangrijk dat een cv en sollicitatiebrief niet te veel persoonlijke gegevens bevatten. Laat een cliënt de volgende details bijvoorbeeld liever niet opnemen:
- Een fysiek adres (gebruik de provincie of stad/dorp, maar niet de straatnaam of het nummer van een woonadres);
- een geboortedatum (de leeftijd is sowieso niet relevant voor werkgevers);
- een rijbewijs of BSN-nummer;
Werkgevers vragen dit soort noodzakelijke gegevens op bij de onboarding, niet als onderdeel van het sollicitatieproces. Omdat heel veel scamming via Whatsapp loopt, kun je je ook afvragen of je een telefoonnummer op een cv of LinkedIn-pagina wilt vermelden. Wees daar voorzichtig mee!
Wat doe je als je fraude opmerkt?
Als loopbaanprofessional begeef je je voortdurend op LinkedIn of vacaturewebsites. Alert zijn op deze vorm van fraude is daarom al een belangrijke eerste stap. Denk je een nepvacature te herkennen? Meld dit dan bij de betreffende vacaturesite of bij de fraudehelpdesk. Zo kunnen zij actie ondernemen en werkzoekenden beschermen.
Maak in ieder geval duidelijk dat niemand een baan aanbiedt zonder ten minste één persoonlijke vorm van interactie te hebben gehad. En als afsluiter, het klinkt cliché, maar gaat zeker op: lijkt iets te mooi om waar te zijn? Dan is dat het vaak ook.
Verder lezen?
Wil je meer weten over de achtergrond van vacaturefraude en voorbeelden leren herkennen? Lees dan de tips en adviezen in dit artikel van ExpressVPN.
