Gezondheid18/03/2025 · 3 min
Zinnen die ik zó vaak hoor van klanten. Mensen die een baan verlaten, de een door een reorganisatie, de ander omdat het gewoon niet meer klopt. En toch lopen ze vast. Niet omdat ze geen nieuwe baan vinden, en ook niet omdat ze ‘niets doen’ of zich vervelen.
Nee, wat ze voelen is geen onrust door stilstand, maar rouw om wat ze achterlaten.
Het verdriet, de leegte, de verwarring, het komt niet omdat er nog geen nieuwe stap is. Het komt omdat er afscheid is genomen van iets dat ooit wél klopte. Iets waar ze in geloofden. Iets waarin ze zichzelf herkenden.
Wat ze voelen, is rouw.
En dát besef, dat het rouw is wat ze voelen, ontbreekt bij veel mensen. We denken dat rouw alleen past bij het verlies dat ons overkomt. Bij ontslag, ziekte of overlijden. Maar ook als je zélf kiest om te stoppen, kan er sprake zijn van rouw. Omdat je niet alleen werk achterlaat, maar ook een deel van jezelf.
Denk aan de rol die je had. Het ritme van je dagen. De collega’s. De zingeving. De trots. De versie van jezelf die je kende. Als dat wegvalt, ontstaat er ruimte voor iets nieuws, maar ook voor leegte. En die twee kunnen enorm botsen.
Werk is niet alleen inkomen of structuur. Of iets waarmee je je LinkedIn-profiel vult. Werk is identiteit. Status. Eigenwaarde. Een rol waarin je gezien wordt. Iets dat betekenis geeft aan je dag, je leven en aan wie je bent in het grotere geheel. En als dat verdwijnt, voel je verlies. Zelfs als het je eigen keuze was.
Wij als loopbaancoaches zijn vaak gefocust op de toekomst. Wat wil je? Wat kun je? Wat is de volgende stap? Maar wat als iemand daar nog helemaal niet kán zijn? Wat als je klant emotioneel nog vastzit in het werk dat achter hem ligt? Wat als de twijfel, de onrust, de weerstand tegen actie geen gebrek aan motivatie is, maar rouw?
Ik geloof dat dit een van de grootste blinde vlekken is in ons vak. We praten over loslaten alsof het iets lichts is. Maar loslaten kan onzeker en pijnlijk voelen. Vooral als het werk waar je afscheid van neemt jarenlang je identiteit heeft gedragen.
Daar wil ik jou als collega in uitdagen: Sta jij stil bij het verlies van je klant?
En dan bedoel ik niet alleen de praktische kant, maar het verhaal eronder. De betekenis die het werk had en de rol die iemand speelde.
Rouw kent vele gezichten. Verdriet, ja. Maar ook boosheid, schaamte en schuldgevoel. En soms alles tegelijk. Als jij ziet dat een klant maar niet in beweging komt, steeds terugvalt, of het allemaal ‘niet voelt’, durf dan te kijken of er rouw onder zit. Dat vraagt wat van ons. We moeten durven vertragen. Vragen stellen waar geen snelle antwoorden op zijn. Stiltes laten vallen. Iemand laten voelen wat hij liever overslaat.
Doe je dat wel? Dan voelen mensen zich gezien en erkend en ontstaat er ruimte voor beweging. We mogen werk vaker erkennen als iets dat betekenis geeft. Als iets dat raakt aan wie we zijn. En dus ook als iets wat mag schuren, wringen of verdrietig maken als het stopt.
Dit wil niet zeggen dat we therapeut moeten worden. Maar we mogen het wel als onderdeel in onze gesprekken zien. Het is een belangrijk onderdeel van loopbaanverandering.
Een aanrader is het boek Van de baan – begrijpen en begeleiden van rouw door werkverlies van Janske van Eersel. Dit boek biedt jou als loopbaanprofessional de belangrijkste inzichten over rouwen om baanverlies. Je leert gecompliceerde rouwreacties herkennen, krijgt inzicht in risicofactoren en ontdekt welke interventies echt werken. Zo boeken jouw klanten sneller vooruitgang in hun traject.
Ik sprak Janske ook in mijn podcast, een gesprek dat me bevestigde hoe belangrijk het is dat we als loopbaancoach verder durven kijken dan de volgende vacature. En vooral: zie het bij je klanten. Want pas als zij zich gezien voelen in wat ze kwijt zijn, ontstaat er ruimte voor wat er mag komen.
