Future12/11/2025 · 3 min
Tijdens het webinar over de arbeidsmarktontwikkelingen 2026 voor loopbaanprofessionals (gegeven door mijzelf) is een enquête gehouden onder de deelnemers. De resultaten tonen een opvallende paradox. Waar loopbaanprofessionals gevraagd worden naar de arbeidsmarkt voor kandidaten in 2026, is het beeld exact verdeeld: 41% verwacht dat deze gelijk blijft, 41% verwacht verslechtering, en slechts 16% ziet verbetering.
Maar vraag diezelfde professionals naar hun eigen markt, en het beeld kantelt volledig. Maar liefst 46% verwacht dat de markt voor loopbaanprofessionals beter wordt, tegenover slechts 21% die verslechtering voorziet. Deze kloof suggereert dat de behoefte aan loopbaanbegeleiding juist toeneemt in een complexer wordende arbeidsmarkt.
AI wordt dagelijkse realiteit
Het meest opvallende resultaat van de enquête is de prominente rol van kunstmatige intelligentie. In de word cloud met belangrijkste thema’s voor 2026 springt ‘AI’ er met afstand uit, en ook in de top 10 staat het onweerlegbaar op nummer één.
Nog indrukwekkender is de verwachte impact: 71% van de loopbaanprofessionals verwacht dat AI een grote invloed (50%) zal hebben op hun vak, gevolgd door 28% die een behoorlijke invloed (25%) voorziet. Slechts één respondent denkt dat AI beperkt invloed zal hebben, en niemand denkt dat het geen invloed heeft.
Theorie en praktijk lopen hier dicht bij elkaar. Van de ondervraagden maakt 67% al gebruik van AI-tools zonder betaald abonnement, terwijl 37% zelfs één of meer betaalde accounts heeft. Slechts twee respondenten geven aan helemaal geen gebruik te maken van AI. Deze constatering geeft ook een spiegelmoment: AI heeft grote impact op je werk, maar je investeert er geen twintig euro per maand in?
Tip: gebruik het liefst minimaal twee betaalde accounts naast elkaar. Je gaat (lees: moet) het toch doen, dus de vraag hoe snel je dit gaat doen, zegt iets over je eigen adaptie- en aanpassingsvermogen. Het maakt je de professional die ‘wint’ in de markt.
Duurzame inzetbaarheid en mentaal welzijn
Naast AI domineren thema’s rondom mentaal welzijn het toekomstbeeld. In de word cloud zijn ‘stress’, ‘burn-out’, ‘duurzame inzetbaarheid’ en ‘vitaliteit’ prominent aanwezig. Dit wordt onderstreept door de top 10, waar ‘behoud’ op de tweede plaats staat, direct gevolgd door ‘skills’ en ‘schaarste op de arbeidsmarkt’.
De samenhang tussen deze thema’s is duidelijk: houd in een krappe arbeidsmarkt vooral je medewerkers vitaal. Reorganisaties (plek 5 in de top 10) en de toenemende (jeugd)werkloosheid (plek 9) voegen nog een extra spanning toe aan dit speelveld. Interessant is ook de zesde plek voor ‘Learning & Development’, gevolgd door ‘interne mobiliteit’ op plek zeven. Dit duidt op een verschuiving van extern werven naar intern ontwikkelen en doorstromen. Dat is een logisch gevolg van de schaarste, behoud en ook afnemende mobiliteit onder werknemers nu de werkloosheid licht oploopt en onzekerheid toeneemt.
Collega’s delen hun AI-tips
De enquête vroeg loopbaanprofessionals ook naar hun beste tips voor collega’s over werken met AI. De honderden reacties laten zich samenvatten in enkele heldere boodschappen:
- Gewoon beginnen: de meest gegeven tip? “Gewoon doen!” Varianten als “Start met spelen”, “Ga ermee aan de slag”, “Begin gewoon”, “Experimenteren” en “Oefenen” komen tientallen keren terug. De drempel om te beginnen is lager dan je denkt.
- Gebruik het als sparringpartner: veel respondenten benadrukken de waarde van AI als denkpartner: “Gebruik als sparringpartner”, “Als co-coach gebruiken”, “Zie het als een hele fijne assistent”, “Kan helpend zijn en kan met je meedenken”. AI blijkt vooral waardevol in de voorbereidende en reflectieve fasen van loopbaanbegeleiding.
- Let op privacy: een belangrijke kanttekening die vaak terugkomt: “Let op privacy”, “Gooi er geen privacygevoelige info in”, “Anonimiseren”. Vertrouwelijkheid is belangrijk in het loopbaanvak, dus laat dat altijd voorop staan.
- Blijf kritisch denken: ondanks het enthousiasme waarschuwen veel professionals: “Blijf zelf nadenken”, “Blijf kritisch”, “Denk altijd eerst; kan dit simpeler met AI?”, “Weet wat het kan bieden en blijf wel scherp”. AI is een hulpmiddel, geen vervanging van professioneel vakmanschap.
- Investeer in goede prompts: ook goede instructies blijken een terugkerend thema: “Goede prompt”, “Zorg voor duidelijke prompts”, “Goede prompts maken met kandidaat”, “Heb duidelijke doelen”. De kwaliteit van de output hangt direct samen met de kwaliteit van de vraag.
- Begin klein, bouw op: enkele respondenten adviseren: “Begin ermee in kleine stapjes, gebruik de ‘onzichtbare’ modus”, “Realiseer je dat AI op verschillende momenten in het loopbaantraject kunt inzetten”. Het is geen alles-of-niets beslissing, maar een geleidelijk integratieproces.
- Investeer in kennis: “Volg een cursus erin! Bij Aaltje Vincent” – een concrete tip die benadrukt dat professionele ontwikkeling ook op dit gebied waardevol is. Maar ook een training als AI-geletterdheid van Werf& mag niet onbenoemd blijven.
2026: een keerpunt voor het vak
De NOLOC-enquête schetst een beeld van een professie in transitie. De komst van AI transformeert niet alleen werkwijzen, maar creëert ook nieuwe kansen voor loopbaanprofessionals. Tegelijkertijd vraagt de toegenomen focus op mentaal welzijn, duurzame inzetbaarheid en interne mobiliteit om professionals die verder kijken dan alleen ‘de juiste match’. De positieve verwachtingen over de eigen markt lijken gerechtvaardigd: in een complexer wordende arbeidsmarkt, waar technologie en mens steeds meer verweven raken, is er vooral behoefte aan deskundige begeleiding bij loopbaanvragen.
Kortom: pak de kansen die AI biedt, blijf investeren in je vakmanschap, en zet de mens centraal. Want hoe slim de technologie ook wordt, de kern van loopbaanbegeleiding blijft mensenwerk.
